Đám tang bé Mats
Bé Mats chết. Việc đó hình như không thể tin được đối với tất cả những
ai trông thấy chú vui vẻ, khỏe mạnh cách đó chỉ vài giờ. Nhưng sự thật là
như vậy: bé Mats đã chết và sắp an táng.
Bé Mats chết một buổi sáng rất sớm; chỉ chị Âsa có đấy và trông thấy em
chết. "Đừng đi gọi ai cả!", lúc lâm chung bé Mats nói vậy và chị bé đã làm
theo. Bé lại nói tiếp: "Em sung sướng vì không phải chết do "bệnh" đó. Chị
cũng thế, phải không?" Âsa không trả lời, bé Mats lại nói: "Em thấy chết
cũng chẳng sao, em có chết như mẹ và các anh, các chị đâu; vì em chắc
rằng em mà chết như vậy thì chị không bao giờ có thể nói cho bố tin rằng
mẹ và các chị, các anh đã chết vì một cái bệnh thông thường: nhưng giờ thì
chị thấy là chị sẽ nói cho bố tin được".
Khi bé Mats đã đi rồi, Âsa ngồi đấy một giờ đằng đẵng, nghĩ đến tất cả
nông nỗi mà bé Mats đã phải chịu trên đời, Âsa nghĩ là bé Mats đã chịu
đựng tất cả những nỗi bất hạnh với lòng dũng cảm như một người lớn. Âsa
nghĩ đến những lời nói cuối cùng của em: bao giờ cũng vẫn một lòng dũng
cảm như thế. Đối với Âsa, có một việc bắt buộc phải làm: phải an táng bé
Mats với những nghi thức như người lán vậy.
Bấy giờ Âsa, cô bé chăn ngỗng, đang ở rất xa trên miền Bắc, trong những
mỏ lán ở Malmberg. Đây là một chốn lạ lùng, nhưng để làm được như ý
muốn của Âsa, thì có lẽ lạ lùng như thế lại là hơn.
Bé Mats với Âsa đã đi qua những miền rừng vô tận. Trong bao nhiêu
ngày, hai chị em không trông thấy đồng ruộng cũng như ấp trại gì cả, chỉ
toàn là những trạm dừng chân nghèo khổ; cuối cùng bỗng đến trước cái
làng lán Gellivare có nhà thờ, nhà ga, tòa án, ngân hàng, hiệu thuốc, khách
sạn, mọc lên ở chân một ngọn núi mà mãi đến lễ Thánh Gioan vẫn còn
mang những vệt tuyết [3]. Gần hết các nhà ở Gellivare đều mới, và xây rất
đẹp. Giá không trông thấy tuyết phủ sườn núi và những cây bạch dương còn
