Dưới giàn lá, ông già điếc ở Fayetteville thúc thúc India.
- Có chuyện gì thế? Họ đang nói gì thế?
- Chiến tranh! - India nói như hét, khum tay ghé vào tai ông.
- Họ muốn đánh bọn Yankee.
- Chiến tranh à? - Ông kêu lên, rờ quanh tìm chiếc can và xốc
mình lên khỏi ghế một cách mạnh mẽ chưa từng thấy ở ông
mấy năm nay. - Tôi sẽ nói cho họ nghe về chiến tranh. Tôi từng
tham gia chiến trận mà. - Chả mấy khi ông McRae có dịp nói
chuyện về chiến tranh, vì ở nhà vợ và các con gái thường át
giọng ông.
Ông tập tễnh bước nhanh đến chỗ nhóm kia, tay vung can,
miệng hò hét và vì ông không nghe thấy ai khác nên chẳng mấy
chốc ông đã độc chiếm diễn đàn.
- Các chú ngựa non háu đá, hãy nghe lão đây. Đừng có muốn
chiến tranh làm gì. Lão đây, lão đã từng chinh chiến, lão biết.
Lão đã tham gia cuộc chiến tranh Seminole, và lại dại dột tham
gia cuộc chiến tranh Mexico nữa. Tất cả các chú không biết
chiến tranh là thế nào đâu. Các chú tưởng đó là cưỡi một con
ngựa hay, được các cô gái tung hoa đón mừng và trở về như một
vị anh hùng. Chà, đâu phải thế. Không! Đó là nhịn đói nhịn
khát, ngủ bụi ngủ bờ ướt át đến sưng phổi, mà nếu không sưng
phổi thì là bệnh ruột. Phải, chiến tranh làm hại ruột người ta
lắm - kiết lị cùng những chứng tương tự...
Các bà các cô đỏ dừ mặt. Ông McRae gợi nhớ đến một thời
thô thiển hơn cũng như cụ bà Fontaine với những cơn ợ, khạc
ầm ĩ đến phát ngượng, một thời mà ai nấy đều muốn quên đi.
- Chạy đến kéo ông mày đi, - một trong những người con gái
của ông già khẽ rít lên với một em bé gái đứng gần đấy. - Xin nói
là ông cụ ngày càng lẩm cẩm, - chị ta thì thầm với mấy nàng có
chồng đang lăng xăng xung quanh. - Các cậu có thể tin được
không, mới sáng nay, ông cụ bảo Mary thế này - mà nó mới
mười sáu tuổi đầu: “Này cô nàng...” Và giọng chị hạ thấp xuống
