Có một loại nhân viên không phải là nô lệ, nhưng họ chỉ chiếm một tỉ lệ rất
nhỏ. Bạn có thể nhận ra họ qua đặc điểm sau: họ không quan tâm đến danh
tiếng của mình, ít ra là danh tiếng của công ty.
Sau khi tốt nghiệp trường kinh doanh, tôi tham gia một chương trình huấn
luyện nghiệp vụ ngân hàng trong một năm – do sự tình cờ nào đó, ngân hàng
lại hiểu nhầm về nền tảng học vấn và mục tiêu của tôi, nên họ muốn tôi trở
thành một chuyên gia ngân hàng quốc tế. Trong chương trình đó, tôi gặp rất
nhiều người được việc (kinh nghiệm khó chịu nhất tôi từng trải qua), cho
đến khi tôi chuyển sang nghề giao dịch (tại một công ty khác) và phát hiện
ra rằng có một vài con sói giữa bầy chó.
Một loại sói là đội ngũ nhân viên bán hàng, nếu họ nghỉ việc thì công ty có
thể bị tổn thất về kinh doanh, hoặc tệ hơn, đối thủ sẽ được lợi vì khi đầu
quân sang đó họ sẽ mang theo khách hàng của mình. Nhân viên bán hàng
thường có xung đột với công ty chủ quản vì công ty muốn tách họ với khách
hàng bằng cách loại bỏ yếu tố cá nhân khỏi các mối quan hệ với khách hàng,
nhưng việc này thường là không thành công: con người thích con người, và
khách hàng thường sẽ ngừng giao dịch khi tiếp chuyện họ qua điện thoại là
một người lịch sự nhưng có cách ăn nói mờ nhạt, chung chung thay vì người
bạn-người bán hàng nồng nhiệt và sôi nổi mà họ vẫn biết. Một loại sói khác
là nhà giao dịch, những người chỉ có một mối bận tâm duy nhất: Lãi và Lỗ.
Các công ty thường có mối quan hệ yêu ghét lẫn lộn, lúc nóng lúc lạnh với
hai loại nhân viên này bởi vì họ rất khó kiểm soát – chỉ có thể quản lý được
các nhà giao dịch và nhân viên bán hàng khi họ không kiếm được lợi nhuận,
nhưng trong trường hợp đó thì ai còn cần đến họ làm gì nữa.
Tôi nhận ra rằng các nhà giao dịch kiếm được tiền có thể gây nhiều phiền
toái đến mức phải cách ly họ với toàn bộ các nhân viên khác. Đó là cái giá
phải trả khi biến các cá nhân thành các cỗ máy tạo lợi nhuận, có nghĩa là
mọi tiêu chí khác đều không quan trọng. Có lần tôi đã đứng ra đe dọa một
nhà giao dịch khi gã này dùng cái đặc quyền miễn nhiễm trước mọi hình
phạt để lăng mạ một viên kế toán đang sợ xanh mắt mèo, gã nói với viên kế