Vậy là, tôi nghi ngờ việc Piketty bận tâm đi hỏi tầng lớp lao động Pháp xem
họ muốn gì, như Michelle Lamont đã làm (chúng ta đã bàn đến chuyện này
ở phần trước trong chương). Tôi chắc chắn rằng họ sẽ nói họ muốn uống
loại bia ngon hơn, một chiếc máy rửa bát mới, hay những chuyến tàu điện
nhanh hơn để đi làm, chứ không phải là muốn hạ bệ những doanh nhân giàu
có mà họ không nhìn thấy. Nhưng, một lần nữa, người ta có thể đặt ra những
câu hỏi và tô vẽ sao cho việc làm giàu trở thành hành động cướp bóc – đây
là điều từng xảy ra trước cuộc Cách mạng Pháp – trong đó giai cấp công
nhân sẽ yêu cầu, một lần nữa, những cái đầu phải rơi xuống
.
BẤT BÌNH ĐẲNG, GIÀU CÓ VÀ GIAO DU THEO CHIỀU DỌC
Nếu như các trí thức lo lắng quá mức về sự bất bình đẳng, thì đó là bởi vì họ
thường nhìn nhận bản thân ở khía cạnh thứ bậc, do đó cho rằng những người
khác cũng vậy. Hơn nữa, như một thứ bệnh lý, chủ đề tranh luận giữa các
trường đại học “cạnh tranh” nhau đều xoay quanh vấn đề thứ bậc. Hầu hết
mọi người trong thế giới thực không bận tâm về điều đó
Trước đây, khi cuộc sống phần nhiều diễn ra ở nơi thôn dã, sự ghen tị phần
nào được kiểm soát; người giàu không tiếp xúc nhiều với những người cùng
tầng lớp. Họ không có áp lực phải bắt kịp hay cạnh tranh với những người
giàu có khác.
Người giàu sống trong lãnh địa của mình, xung quanh là những người phụ
thuộc vào họ, chẳng hạn một địa chủ sống trên lãnh địa của mình. Đời sống
xã hội của họ diễn ra theo chiều dọc, ngoại trừ một số dịp thi thoảng ở các
thành phố. Con cái của họ chơi đùa với con cái của các đầy tớ.
Môi trường thương mại ở thành thị mới là nơi diễn ra hoạt động giao du
trong các tầng lớp xã hội. Và, dần dần, cùng với quá trình công nghiệp hóa,
người giàu bắt đầu chuyển tới các thành phố hoặc vùng ngoại ô, xung quanh
họ là những người có điều kiện sống tương tự họ – nhưng không hoàn toàn
