nó được lột trần tới tận cốt tủy, do đó, ngôn từ không cản trở việc truyền tải
bầu không khí trong truyện – bạn có thể cảm nhận được sự ẩm ướt đang len
lỏi trong đôi giày của mình khi đọc về cảnh viên sĩ quan Maigret đứng nhiều
giờ dưới cơn mưa Paris; như thể nhân vật chính của ông chính là hậu cảnh
vậy.
Tương tự, xã hội bây giờ tồn tại phổ biến quan điểm hoang đường rằng việc
kinh doanh vận hành qua những bản kế hoạch kinh doanh, và rằng khoa học
vận hành nhờ các khoản ngân sách tài trợ. Điều đó hoàn toàn không đúng:
bản kế hoạch kinh doanh là câu chuyện hữu ích cho những ai muốn thuyết
phục những kẻ khờ khạo. Nó hiệu quả bởi vì, như tôi đã nói trong phần Mở
đầu 2, các công ty khởi nghiệp kiếm được nhiều tiền nhất thông qua việc
đóng gói rồi bán đi công ty của mình; mà để bán được thì phải vẽ ra câu
chuyện hay ho nào đó. Nhưng đối với chuyện làm ăn thực sự (trái ngược với
kế hoạch kêu gọi vốn tài trợ), tức là thứ sẽ tồn tại dựa vào chính nó, thì các
bản kế hoạch kinh doanh và huy động vốn sẽ hoạt động theo chiều ngược
lại. Tại thời điểm viết cuốn sách này, hầu hết những công ty thành công lớn
trong thời gian gần đây (Microsoft, Apple, Facebook, Google) đều được
khởi đầu từ những người có da thịt và linh hồn trong cuộc chơi và được phát
triển một cách tự nhiên – nếu họ có sử dụng đến các khoản vốn tài trợ, thì đó
là để mở rộng kinh doanh hay để các cấp quản lý bán cổ phiếu lấy tiền về;
vốn tài trợ không phải là nguồn sáng tạo chính. Bạn không tạo ra một công
ty bằng cách tạo ra một công ty; bạn cũng không làm khoa học bằng việc
làm khoa học.
MỘT GIÁM MỤC CHO LỄ HALLOWEEN
Điều này đưa tôi quay trở lại với ngành khoa học xã hội. Nhiều lúc, khi ý
tưởng chợt đến, tôi vội vàng tìm một mảnh giấy nào đó rồi hối hả viết ra,
không quên kèm theo những bằng chứng về toán học để chứng minh cho
chúng, rồi để tờ giấy ở đâu đó, định bụng có ngày sẽ đăng tải các ý tưởng
đó. Đó không phải là những thứ vớ vẩn hay thể loại công trình khoa học xã
hội lòng vòng, dài dòng mà không hề có chút ý tưởng nào. Trong một số
