cố ý làm sao để họ biết chuyện đó. Anh chàng to cao hơn lên tiếng phàn nàn,
nhưng sau đó họ rời đi rất nhanh. Và tới giờ vẫn chưa thấy họ quay trở lại
khu rừng.
Tất nhiên, tôi đã hủy những bức ảnh đó đi. Nhưng tôi chưa từng nghĩ rằng
các thiết bị cầm tay lại có thể là một loại vũ khí hiệu quả như vậy. Và sẽ rất
không công bằng nếu dùng những tấm ảnh đó làm trò bắt nạt trên mạng.
Trước đây, các hành vi xấu của một người chỉ được kể trong nhóm những
người quen biết của người đó, và họ biết nhìn nhận đúng bản chất vấn đề.
Ngày nay, những người xa lạ, không có khả năng đánh giá tính cách của
người khác, lại tự cho mình cái quyền phán xét hành vi của người khác. Sỉ
nhục trên mạng có tác động lớn hơn nhiều so với các hành vi bôi nhọ danh
tiếng trong quá khứ, và có nhiều rủi ro đuôi hơn.
Trong Cuốn 2 của tác phẩm Cộng hòa của Plato, có một cuộc thảo luận giữa
Socrates và người anh Glaucon của Plato về chiếc nhẫn của Gyges. Chiếc
nhẫn này cho phép người đeo trở nên vô hình tùy ý muốn để quan sát người
khác. Rõ ràng là Plato đã đoán trước được âm mưu theo dõi của Thiên Chúa
giáo. Vấn đề cần bàn ở đây là liệu người ta có cư xử đúng mức vì bị theo dõi
không – hay nói như Socrates, vì tính cách của họ như thế không. Tất nhiên,
chúng ta nhất trí với Socrates, nhưng chúng ta còn đi xa hơn một bước và
đưa ra định nghĩa rằng đức hạnh là điều vượt ra ngoài phạm vi làm hài lòng
người đang giám sát mình, và còn có thể khiến họ bực mình nữa. Hãy nhớ
rằng Socrates bị bức tử vì ông không chịu thỏa hiệp các tiêu chuẩn của
mình. Trong vài chương tới, khi bàn về đức hạnh thực thụ, chúng ta sẽ nói
thêm về đề tài này.
