ngu ngốc hơn, “tránh né thiệt hại.” Nhưng bạn không thể phớt lờ mọi loại
rủi ro tài chính khác mà anh ta đang phải đối mặt: nếu chiếc xe anh ta đỗ bên
ngoài bị xước sơn, nếu danh mục đầu tư tài chính của anh ta bị thua lỗ, nếu
lò bánh mỳ của anh ta bị phạt, nếu học phí đại học của con anh ta tăng bất
ngờ, nếu anh ta bị sa thải, nếu anh ta đột nhiên ốm nặng trong tương lai. Tất
cả những rủi ro này cộng dồn lại với nhau, và thái độ của đối tượng nghiên
cứu đã phản ánh tất cả điều đó. Sự hủy diệt là không thể chia nhỏ và không
đổi đối với khởi nguồn của sự ngẫu nhiên tạo ra nó.
Một lỗi sai phổ biến nữa của các công trình tâm lý học liên quan đến cái gọi
là “kế toán tinh thần.” Trường phái lý thuyết thông tin của Thorp, Kelly và
Shannon quy định rằng để một chiến lược đầu tư có tính ergodic và thu được
lợi nhuận của thị trường, người tham gia phải tăng cao rủi ro khi họ đang
trên đà thắng, nhưng nếu thua thì phải hạ thấp rủi ro xuống, đây là một kỹ
thuật có tên là “chơi không rủi ro.” Trong thực tế, để dễ thực hiện, kỹ thuật
này được thực hiện qua các ngưỡng giới hạn, chứ không áp dụng những
nguyên tắc phức tạp: hễ có lợi nhuận là bạn đặt cược cao hơn, nhưng khi gặp
thua lỗ thì không làm vậy – điều này giống như một công tắc với hai chế độ
tắt và bật. Hầu như mọi nhà giao dịch sống sót được đều sử dụng phương
pháp này. Nhưng hiện nay, chiến lược mang tính động này lại bị coi là
không phù hợp trong mắt của những nhà kinh tế học giả hiệu chuyên nghiên
cứu về tài chính hành vi, chẳng hạn như Richard Thaler, kẻ ưa can thiệp
đáng ghê tởm, dốt nát về xác suất; ông ta nói phương pháp “kế toán tinh
thần”
này là một sai lầm (và, dĩ nhiên, thúc giục chính phủ đẩy chúng ta
ra xa khỏi nó, và ngăn không cho các chiến lược mang tính ergodic).
Tôi tin rằng việc tránh né rủi ro không hề tồn tại: những gì chúng ta quan sát
được chỉ đơn giản là những gì còn lại của tính ergodic. Mọi người đều muốn
tránh tình huống tự sát về mặt tài chính và có một thái độ nhất định đối với
các rủi ro đuôi.
Nhưng chúng ta không cần phải quá hoang tưởng về bản thân; chúng ta chỉ
cần hướng một số lo lắng của mình sang những điều lớn lao hơn.
