người chúng tôi có quan hệ làm ăn. Hai mối quan hệ này được ngăn cách bởi
một hàng rào đạo đức, cũng tương tự trường hợp có những loài vật nuôi
trong nhà không được làm hại, nhưng các nguyên tắc về sự tàn ác lại được
dỡ bỏ khi nói về lũ gián.
Diogenes cho rằng người bán phải công bố thông tin phù hợp với quy định
của luật dân sự. Nhưng Antipater lại cho rằng cần phải công bố mọi thông
tin – vượt khỏi những yêu cầu của pháp luật – sao cho người bán biết được
tới đâu thì người mua rõ được tới đó.
Rõ ràng, quan điểm của Antipater có tính bền vững hơn – sự bền vững ở đây
là bất biến theo thời gian, địa điểm, tình huống, và cả màu mắt của người
tham gia. Bây giờ, chúng ta hãy nhất trí với nhau rằng:
Cái đạo đức luôn bền vững hơn cái hợp pháp. Theo thời gian, cái hợp pháp
phải hợp nhất với cái đạo đức, không phải theo chiều ngược lại.
Vì thế:
Luật pháp đến và đi; đạo đức vẫn ở lại.
Bởi lẽ, khái niệm “luật pháp” thì mơ hồ và phụ thuộc rất nhiều vào bên có
quyền phán xử: Tại Mỹ, nhờ có những người ủng hộ người tiêu dùng và
nhiều phong trào tương tự, luật dân sự ở đây đã có nhiều điều khoản quy
định về việc công bố thông tin, nhưng các quốc gia khác lại có các hệ thống
luật pháp khác. Có thể thấy rõ điều này trong những điều luật về chứng
khoán, theo đó có những quy định về “chạy trước”
và các quy định liên
quan đến thông tin nội bộ đòi hỏi những hoạt động công khai thông tin như
trên trở thành bắt buộc; tuy vậy, châu Âu lại không có những quy định này
suốt một thời gian dài.
Thực ra, vào thời điểm tôi còn làm trong ngành ngân hàng, phần lớn công
việc của các ngân hàng đầu tư là luồn lách các quy định, tìm ra những lỗ
