cẩn thận; biết cái mũ ông đã đội một cách ngay ngắn. Lông cừu làm mũ
không đến nỗi xoăn lắm nhưng cũng không dài quá.
Đã có một sự hình dung về bố tôi, và tất cả những gì ông mặc, những gì
ông làm đều hết sức phù hợp với hình dung đó. Khó có thể hình dung một
cái gì khác trong cách ăn mặc, cách xử sự của Gamzát.
Tự ông cũng không thích những sự thay đổi. Khi áo rách, cần phải thay,
ông cũng cố tìm cái giống như cái đã rách. Mặc dù chiếc áo mới được may
bằng cùng một thứ vải, cùng một kiểu như trước, thế mà những ngày đầu,
khi mặc chiếc áo mới, ông vẫn cảm thấy bị bó buộc, không thoải mái.
Có lần thắt lưng ông bị đứt. Mua cái mới chẳng đáng là bao, nhưng ông
đã cẩn thận khâu lại cái cũ đã quen và còn dùng được một thời gian nữa.
Ông không phải người tham lam, mà tiền cũng có, nhưng ông cảm thấy tiếc
khi phải bỏ vật gì ông đã quen. Cuối cùng thì thắt lưng đó lại đứt và ông
đành phải mua cái mới. Tuy vậy ông vẫn tháo cái khóa ở thắt lưng cũ lắp
sang cái mới.
Ông hay vuốt ve cái mũ của mình như tuồng đó là một con cừu non. Nếu
ông đã quý chiếc thắt lưng bình thường đến thế thì ông còn quý cái mũ của
mình đến đâu.
Mùa hè năm 1941 khi chiến tranh bùng nổ, chính phủ Đaghextan đã yêu
cầu bố tôi chuyển từ vùng núi về ở Makhátkala. Đã từng quen với vùng cao
mát mẻ, bố tôi cảm thấy ở thành phố rất oi bức, nóng nực. Quần áo thích
hợp với vùng núi trở nên bất tiện ở thành phố nóng bức. Đặc biệt không
thích hợp là cái mũ lông cừu. Bố tôi thử đội nhiều kiểu mũ, nhưng chúng đã
thay hình đổi dạng ông đến mức ông phải vứt chúng vào xó, mặc dù bọn
con cái chúng tôi đều ra sức thuyết phục ông đội.
Thế là ông Gamzát đã đi ngoài phố xá Makhátkala với chiếc mũ lông
cầm trên tay. Đôi lúc ông đội lên đầu rồi lại bỏ ra, nhưng không một phút
nào ông rời nó.
Một tai họa lớn như chiến tranh cũng có thể làm mọi người quen đi, và
cuộc sống chuyển sang một nhịp điệu khác, theo kiểu thời chiến. Thỉnh
