Đó cũng là một niềm vui của tôi. Mặc dầu vậy, niềm vui đầu tiên nhất, lớn
nhất không phải là những cái đó. Dạo ấy tôi mới 11 tuổi và đi chăn bò, Và
thế rồi lần đầu tiên trong đời, bố tôi cho tôi một đôi giày. Không thể tìm
được chữ để nói lên sự hãnh diện của tôi khi có đôi giày mới ấy. Tôi tha hồ
đi qua những hẻm núi, qua những con đường mòn mà mới ngày hôm qua
còn bị tóe máu chân vì dẫm lên những hòn đá sắc lạnh. Bây giờ tôi có thể
đạp bừa lên những hòn đá đó mà không hề thấy đau, thấy lạnh. Niềm vui
của tôi kéo dài đúng ba ngày, tiếp đó là những phút buồn tủi nhất trong đời
tôi. Đến ngày thứ tư, bố tôi nói: “Này Abutalíp, con đã có giày mới bền
chắc, con đã có chiếc gậy, đã sống 11 năm trên đời này rồi. Bây giờ thì đi đi
thôi, tự mình kiếm lấy cơm ăn, áo mặc”. Bố tôi bảo tôi đi khắp các làng để
xin của bố thí. Vào giờ phút đó tôi cảm thấy đau đớn trong lòng nhiều hơn
tất cả những nỗi đau suốt cuộc đời sau này cộng lại. Sau này tôi cũng còn
nhiều lần rơi nước mắt, nhưng đó không phải là những giọt nước mắt cay
đắng đến thế. Một nhà văn nói về tôi: “Abutalíp đã được nhận nhà mới. Thử
chờ xem ông sẽ viết được những bài thơ gì ở đây”. Cứ làm như thể tôi
không biết rằng thơ ca không phải phụ thuộc gì vào nhà ở cả. Nhà thơ tự
mình là căn nhà cho những bài thơ của mình. Trái tim nhà thơ - đó chính là
chỗ ở của các bài thơ của anh. Trong tôi chứa đựng tất cả - những giây phút
sung sướng và đau buồn của đời tôi. Còn tôi sống ở đâu, không có nghĩa gì
hết.
Căn nhà của Abutalíp đã gây một ấn tượng mạnh cho tôi. Tôi kể lại điều
đó cho các đồng chí lãnh đạo nước cộng hòa Đaghextan. Mọi người đi đến
quyết định là sử dụng một phần nhuận bút cuốn sách của Abutalíp “Nhạn
bay về Nam” để mua sắm một số đồ gỗ mới cho nhà thơ. Một “bộ ba chấp
hành” được thành lập gồm: giám đốc nhà xuất bản Đaghextan, bộ trưởng
thương nghiệp và tôi. Chúng tôi cần tìm đủ số đồ gỗ cần thiết, mua và chở
đến nhà Abutalíp. Mọi thương lượng có thể nảy sinh với nhà thơ trong quá
trình mua sắm được giao cho tôi đảm nhiệm.
Ba chúng tôi đi khắp các kho ở Makhátkala và lựa chọn những thứ cần
thiết: giường ngủ - để cho nhà thơ nhân dân của chúng ta nghỉ ngơi thoải
