của tôi vẫn thổi những bài hát ấy. Nghe tiếng kèn của tôi qua têlêphôn, ông
chủ tịch sẽ hiểu là trong căn nhà thành phố của tôi, vẫn cỏ những âm thanh,
những mùi hương của núi rừng chúng ta.
- Thôi bác Abutalíp ạ, những bài ca đầy hương vị núi rừng của bác không
cần têlêphôn cũng vang đến tận Matxcơva, tận làng quê của bác và tất cả
làng quê miền Đaghextan, tận bốn phương trời trên thế gian này. Chúng bay
cao hơn núi.
Bây giờ tôi tạm biệt Abutalíp và kể cho các bạn nghe một chuyện xảy ra
với tôi và bố tôi.
Hồi ức. Không hiểu tại sao tôi và bố tôi có cái lệ là không bao giờ đọc
thơ cho nhau nghe hay nói chuyện về chúng. Tôi biết những bài thơ mới
của bố tôi khi chúng đã được đăng hoặc đọc qua rađiô. Hoặc là khi bạn bè
nghe được các bài thơ đó nói lại với tôi. Cũng vậy, bố tôi không biết đến
những bài thơ mới của tôi, chừng nào chúng chưa được in.
Năm 1949, báo Avaria đăng trường ca của tôi “Năm tôi ra đời”. Tất nhiên
là tờ báo đó đã đến tay bố tôi, và tôi đã thấy tờ báo đó với những chỗ chữa
bằng bút chì. Hóa ra là bố tôi đã đọc rất kỹ bài thơ dài đó và rất nhiều câu
ông đã chữa lại theo cách của mình. Có thể thấy ngay rằng bố tôi đã chữa
những câu trúc trắc, khó hiểu, ông không thích những ví von rắc rối của tôi,
những so sánh quá sặc sỡ của tôi. Bên trên câu thơ của tôi, ông viết lại
những câu mà ông cỗ gắng diễn đạt giản dị hơn, sáng rõ hơn, dễ hiểu hơn.
Đến bây giờ tôi còn tiếc là đã không giữ được tờ báo đăng bài thơ có
những chỗ chữa của bố tôi. Tôi có thói quen một khi bài thơ đã được đăng,
tôi đốt hết bản chép tay và những bản thảo các dạng khác nhau của bài thơ.
Phần lớn những chỗ chữa tôi đều vừa ý. Tôi nhận thấy rằng bài thơ dễ
đọc hơn, nhưng cũng có một số chỗ chữa tôi không đồng ý. Tôi nói với bố:
- Tất nhiên bố thâm thúy hơn, có tài hơn, lớn hơn con. Nhưng con là nhà
thơ của thời đại khác. Con theo trường phái khác, con có những thiên
hướng văn học khác, bút pháp khác - Tất cả đều khác. Trong những chỗ
chữa ấy có thể thấy ngay thủ pháp nghệ thuật của nhà thơ Gamzát Xađax.
