sau khi đã lồng lên giữa biển khơi, một luồng nữa thì lao từ trên cao xuống.
Hai luồng gió cuồn vào nhau, giằng xé nhau, vật lộn với nhau. Khi hai
người khổng lồ đọ sức, thì đứng dưới chân họ thật là nguy hiềm. Lần này
thì Makhátkala đã phải ở dưới chân hai tên khồng lổ đang vật lộn đó.
Tất cả những gì gắn không chặt vào đất, ngay lập tức bị cuốn lên không
trung: những cái cây xương xẩu, gầy gò, những cái hộp rỗng, những mái
nhà ọp ẹp, những quầy hàng bằng gỗ dán và mọi thứ rác rưởi khác.
Nhưng những ngôi nhà cao, những cây cổ thụ bắt rễ sâu vào lòng đất vẫn
hiên ngang đứng vững. Những gì nhẹ bỗng, ọp ẹp thì bị cuốn đi, những gì
bền vững, chắc chắn thì ở lại.
Cũng hệt như vậy: tình cảm, ý nghĩ của con người, có những cái ngay
một làn gió nhẹ của thời gian cũng đủ cuốn nó bay đi, nhưng cũng có những
cái mà ngay giông bão cuộc đời cũng không đủ sức xua tan.
Chính những sự kiện vững chắc ấy, những ý nghĩ, tình cảm ấy tôi cần
phải chọn lấy để xây lên ngôi nhà cuốn sách của tôi. Ngôi nhà đó cần phải
được xây theo kiểu truyền thống của dân tộc Avar, nhưng đồng thời nó phải
mang dáng dấp hiện đại. Ngôi nhà phải xây làm sao cho gia đình người xây
cảm thấy thích thú ở, đồng thời sao cho khách đến cũng hài lòng. Ngôi nhà
phải xây sao cho những đứa bé tìm thấy hạnh phúc ở đó, tuổi trẻ tìm thấy
tình yêu và người già tìm thấy sự yên tĩnh.
Cuốn sách của tôi - là Đaghextan của tôi. Tôi muốn nó có những đường
nét, dáng hình gì? Tôi biết so sánh với cái gì? Với chim ưng đang liệng bay
ư? Nhưng chim không phải là sản phẩm của bàn tay con người, thiên nhiên
đã sáng tạo ra nó, trong đó chẳng có ý nghĩ nào của con người. Vậy thì có lẽ
nên ví với máy bay chăng? Nhưng máy bay thì bay quá cao trên mặt đất, và
khi chạy trên mặt đất, thì chung quanh nó chỉ là cảnh sân bay. Tôi không
thích từ trên cao nhìn xuống đất và nói về đất từ trên cao.
Không, tôi hình dung ra những đường nét của một thứ máy nào đó bay
như máy bay, chạy như xe hỏa, rẽ sóng như con tàu. Trên đó, tôi vừa là phi
công, vừa là thợ máy, vừa là người bẻ bánh lái. Nơi xuất phát của nó là sân
