đỏ, về Đaghextan đỏ. Họ đã hát bài hát ấy, khi thì nâng cao đàn panđur và
trống buben lên, khi thì ôm vào ngực.
Bai ca đó đã làm nhiều người đang ở trong nhà cầu nguyện phải bước ra
ngoài, và ngược lại, cũng có một số người đang đứng ở ngoài lại đi vào nhà
cầu nguyện.
Và chuyện buồn cười ấy đến nay dân làng Gaxan vẫn còn kể lại.
Trong số người tham gia đoàn cán bộ văn hóa lần ấy có cả bố tôi là nhà
thơ Gamzát Xađar, ngồi trên yên ngựa đằng trước ông lần ấy là tôi, dạo ấy
còn chưa biế tý gì.
Khi chia tay, các vị khách có tặng dân làng một cái máy hát quay tay và
chiếc loa phóng thanh.
3. CHIẾC LOA PHÓNG THANH VÀ GAXAN
Tôi không biết ai sử dụng, có lẽ chắc hơn cả là chính Gaxan. Chỉ có chiếc
loa phóng thanh do các vị khách tặng là được mắc lên cột điện thoại gần
điện thờ Hồi giáo. Từ sáng đến khuya tiếng đài phát thanh kêu ra rả trong
làng. Vọng đến các triền núi chung quanh khi là tiếng kèn đội thiếu nhi, khi
là tiếng người hát, khi là dàn nhạc nổi lên ầm ầm, khi là giọng người nói,
khi thì chỉ rè rè, bục bục.
Đôi lúc giọng người tu sỹ trên giáo đường và tiếng loa hòa lẫn vào nhau,
lúc ấy thì chẳng còn biết đầu cua tai nheo thế nào.
Thế rồi có lần, đứng trước lúc tu sỹ ra giáo đường làm lễ, thì chiếc loa
câm bặt. Có ai đó đã lập mưu cắt đứt dây loa trên cột. Khi các con chiên
ngoan đạo làm lễ xong, Gaxan trèo lên cột nối lại dây và loa phát thanh lại
kêu.
Ngày hôm sau, trước buổi cầu nguyện, đài phát thanh lại im tiếng. Gaxan
lại phải trèo lên cột (sau khi đã làm xong lễ trong giáo đường)
