Về những lời rủa. Khi tôi viết truyện thơ “Người đàn bà miền núi”, tôi
cần biết một lời rủa để đặt vào miệng người đàn bà độc ác trong truyện.
Người ta mách cho tôi rằng ở một làng xa có một người đàn bà luống tuổi
chưa từng chịu thua ai trong những lần chửi bới nhau. Tôi liền khăn gói lên
đường tới gặp người đàn bà lạ lùng đó.
Một buổi sáng đẹp trời mùa xuân, khi tôi không muốn chửi bới, nguyền
rủa mà chỉ muốn vui mừng, ca hát, tôi đã phải bước qua ngưỡng cửa ngôi
nhà cần thiết cho tôi. Tôi thật thà nói với bà già vì cớ gì tôi đến. Đây, tôi
muốn nghe một lời rủa nào thật cay độc, tôi sẽ ghi lại và đưa vào truyện
thơ.
- Cầu cho lưỡi mày khô đi, cho mày quên tên người yêu, cho người mày
có việc cần gặp không hiểu lời mày nói. Cầu cho mày quên lời chào làng
quê khi mày đi xa trở về, cầu cho gió lùa vào miệng mày khi mày rụng hết
răng... Này đồ chó, già này có thể cười được chăng (cầu trời tước cái niềm
hân hoan này của mày đi!) nếu già không thấy vui? Tiếng khóc trong nhà có
đáng giá gì nếu ở đây không ai chết cả! Già làm sao nghĩ ra được một lời
chửi rủa, nếu không bị ai xúc phạm đến? Đừng bao giờ đến đây mà yêu cầu
ngu ngồc thế nữa nhé.
- Cảm ơn bà già tốt bụng, - tôi nói vậy và rời khỏi ngưỡng cửa nhà bà.
Trên đường đi tôi nghĩ: “Nếu đang yên lành, không tức giận gì ai mà bà
ta ứng khẩu cho tôi nghe những lời rủa điêu luyện như vậy thì khi bị ai chọc
tức bà sẽ tuôn ra những lời rủa đến thế nào?”
Tôi nghĩ rằng rồi đây sẽ có nhà sưu tầm văn học dân gian Đaghextan nào
đó sẽ soạn ra cả một cuốn sách gom góp những lời chửi rủa ở miền núi, lúc
đó mọi người sẽ biết được mức độ sáng tạo, mức độ chính xác, trí tường
tượng phong phú của người miền núi và cả sức biểu hiện của ngôn ngữ
chúng tôi.
Mỗi làng quê đều có riềng những lời chửi rủa. Có lời rủa trói chân trói
tay anh bằng những sợi dây vô hình; có lời rủa đẩy anh vào quan tài; có lời
rủa làm mắt anh rơi vào đĩa canh đang húp, có lời rủa làm mắt anh lăn
