PHẦN I
PHẬT GIÁO Ở ẤN ĐỘ
-----*-----
1
BỐI CẢNH ẤN ĐỘ CỔ ĐẠI-TIỀN SỬ PHẬT GIÁO
N
ói về lịch sử Phật giáo là phải bắt đầu với tiểu sử của vị sáng lập ra nó là Thích Ca
Cồ Đàm, tức Đức Phật lịch sử. Tuy nhiên, nếu chúng ta muốn đánh giá đúng mức tiểu
sử này, chúng ta cũng cần biết đôi chút về lịch sử Ấn Độ thời kỳ đầu, về bối cảnh mà
Đức Thích Ca Cồ Đàm khởi sự cuộc tìm kiếm tâm linh của Ngài. Lịch sử Ấn Độ là
một câu chuyện dài, trở ngược về cả ngàn năm trước thời của Đức Phật, nên trong
mục tiêu tìm hiểu của chúng ta, tốt nhất chúng ta nên bắt đầu với những di tích đầu
tiên có ý nghĩa của nền văn minh đã vượt qua được sự tàn phá của thời gian để tồn tại.
Giống như phần lớn lịch sử, lịch sử Ấn Độ thời cổ bị chi phối bởi một số đặc điểm địa
lý. Phía Bắc bán lục địa này là dãy Hi Mã Lạp Sơn sừng sững như một bức tường
thành khổng lồ ngăn chặn đường tiếp xúc với các nền văn hóa ở phía Đông và Bắc.
Chỉ có một kẽ hở duy nhất là những con đường núi đi qua Afghanistan, nằm ở phía
Tây Bắc của bán lục địa. Cũng có hai lưu vực lớn là lưu vực sông Indus ở Tây Bắc và
lưu vực sông Hằng ở Đông Bắc bán lục địa, cả hai con sông đều tạo thành những môi
trường bảo vệ quan trọng để củng cố một nền văn minh phức tạp.
Nền Văn Minh Lưu Vực Sông Indus
Lưu vực thứ nhất đóng vai trò quan trọng trong lịch sử này là lưu vực của Sông Indus.
Tại đây, vào thiên kỷ thứ 3 trước Công Nguyên (CN.), trên cơ sở một nền văn minh
thời đồ đá mới của dân bản xứ, đã phát sinh một nền văn minh đô thị, từng được biết
đến với cái tên "Văn hóa Lưu vực Indus," phồn thịnh nhờ những sản phẩm nông
nghiệp, ngoại thương, và ngư nghiệp. Hai khu tập trung dân cư đô thị lớn là ở
Mohenjo Daro và Harrapa, và vì vậy nền văn hóa này cũng được đặt tên là "Nền Văn
hóa Harrapa."
Có vẻ đây là một xã hội đã có tổ chức cao, tập trung, và rất bảo thủ, không thay đổi
bao nhiêu qua nhiều thế kỷ. Những cố gắng nhằm tái hiện những phong tục và tin
tưởng của xã hội này phần lớn chỉ là những suy đoán, tuy rõ ràng cũng đã có những
hình thức tế tự khá tinh vi như nghi lễ thanh tẩy để biểu trưng sự trong sạch của tâm
hồn. Những di vật có ý nghĩa nhất đã được phát hiện gồm nhiều con dấu ấn được sử
