dụng rộng rãi trong việc buôn bán và đặc biệt gặp thấy nhiều ở các vùng bờ biển.
Những con dấu này khắc một loại chữ viết (nay vẫn chưa giải mã được) và những
hình vẽ nhỏ xíu nhưng tuyệt đẹp, một số hình vẽ mô tả những nghi tiết. Một con dấu
nổi tiếng vẽ một hình người ở tư thế ngồi thiền, mà một số học giả nghĩ là mô tả một
hình thức ngồi thiền hay suy niệm thời sơ khai.
Nền văn minh này bắt đầu suy vong dần từ khoảng 1200 trước CN., có lẽ là do hậu
quả của những thay đổi về môi trường, nhưng chắc hơn là do sự đổi hướng dòng chảy
của sông Indus, tuy cũng có những dấu vết của sự tàn phá do chiến tranh. Tuy nhiên,
những dấu vết này không liên quan gì đến sự xuất hiện cùng thời của những bộ tộc
xâm lăng từ phía Tây Bắc tràn xuống. Rất có thể những bộ tộc này đã đến đây đúng
vào lúc nền văn hóa này đang tàn lụi.
Văn Hóa Vêđa
Người ta vẫn còn tranh cãi về bản chất đích thực của cuộc xâm lăng này và các tác giả
hiện đại đã coi nó như là một sự thẩm thấu văn hóa hơn là một cuộc xâm nhập bằng
quân sự. Tuy nhiên, phần lớn các tác giả đều mô tả về những bộ tộc mới tới này như
là những đợt di dân nối tiếp nhau của các bộ tộc du mục bị đẩy ra khỏi quê hương của
họ vốn từng trải dài từ Trung Âu sang Trung Á, nên đã mở đường xuống phía Đông
Nam để tìm những miền đất mới làm chỗ cư ngụ. Ngày nay, chúng ta biết họ là những
tổ tiên của các dân tộc Ấn Âu, các bộ tộc chiến binh rong ruổi trên lưng ngựa và sử
dụng những cỗ xe ngựa làm vũ khí để chiến đấu. Sau khi vượt qua những con đường
xuyên qua Hi Mã Lạp Sơn dẫn tới phía Tây Bắc của biên giới Ấn Độ ngày nay, họ
kiên trì nhưng quyết liệt càn quét theo hướng Đông băng qua toàn thể bán lục địa, mà
phải mất nhiều thế kỷ sau họ mới hoàn toàn chiếm cứ được.
Họ mang theo nền văn hóa đặc trưng riêng của họ, gồm những vị thần riêng của họ
như Indra, Varuna, Rudra, Vjus, v. v. . ., rất giống với những thần Hi Lạp cổ, ví dụ
Dyaus Pitr, thần Bầu Trời, rõ ràng rất giống với thần Zeus của Hi Lạp và thần Jupiter
của Roma. Họ cũng mang theo cơ cấu xã hội đặc trưng của họ được chia làm ba thành
phần là tư tế, chiến binh, và nông dân. Thành phần thứ nhất gồm những gia đình đặc
biệt chuyên làm nghề ngâm vịnh và cử hành nghi lễ, là tiền thân của giai cấp tư
tế brāhmaṇa sau này; hai thành phần sau sẽ trở thành những giai cấp chiến
binh kṣatriya và giai cấp thứ dân vaiṣya.
Họ cũng mang theo một thứ nguyên liệu bí ẩn gọi là soma, có thể là một thứ rượu hay
nấm gây ảo giác, hình như để tạo ra những trạng thái xuất thần. Bất luận nó là gì, hình
như nó đã gợi hứng cho rất nhiều bài thánh ca và bài thơ còn được lưu truyền từ thời
kỳ này và sẽ trở thành bộ kinh Vêđa. Những nghi lễ do những nhà chuyên môn này
thực hiện sẽ mang một ý nghĩa đặc biệt, vì các giai đoạn và các yếu tố của nghi lễ
được nhìn như là phản chiếu và điều khiển các khía cạnh của vũ trụ - vì vậy việc thực