Đức Phật cũng đã lôi kéo được nhiều môn đệ sống tại gia, những người này mến mộ
lời giảng và con người của Đức Phật nhưng không thể hay không muốn chấp nhận
nếp sống vô gia cư. Các kinh thường mô tả cảnh Đức Phật giảng dạy cho những hạng
người này (gồm cả cha của Ngài ), vḍ. kinh Sigālovāda Sutta
(46)
, và nhiều người, như
thương gia Anāthapiṇḍada, đã trở thành những người bảo trợ quảng đại cho Tăng Già,
họ dâng cúng đất đai và tu viện cho Tăng Già sử dụng
(47)
. Thường những môn đệ tại
gia được khuyến khích nâng đỡ vật chất cho giới xuất gia, nếu chính bản thân họ
không thể gia nhập giới này, và có những tài liệu cho thấy rằng giới tại gia này không
được nghe giảng đầy đủ toàn bộ Giáo pháp
(48)
, nhưng vẫn có những người tại gia, như
Ugra, tuy không gia nhập cộng đồng xuất gia, nhưng đã sống một đời sống tuyệt đối
theo Tam Bảo - giữ giới luật, và giảng dạy Giáo pháp
(49)
.
Các sự tích như chuyện Đức Phật đi thăm một môn đệ tên là Soṇa cho thấy Ngài
thương yêu và quan tâm đến các môn đệ nhiều thế nào, và cũng bộc lộ rằng, ngay từ
sinh thời của Ngài, đã có những cá nhân học thuộc lòng các đoạn giảng dạy ngắn của
Ngài. Khi được Đức Phật yêu cầu, môn đệ Soṇa đã đọc thuộc lòng đoạn "Bát" nay là
quyển bốn của kinh Sutta Nipta
(50)
. Cả khi thầy đã qua đời, các môn đệ vẫn đáp lại
Ngài với lòng tin yêu sâu xa, như môn đệ đáng kính Piṅgiya đã làm chứng.
Chính con thấy vị ấy
Với tâm ý thanh tịnh
Ngày đêm không phóng túng
Bà La Môn đáng kính
Con trải qua suốt đêm
Hạ mình lễ vị ấy
Do đó con nghĩ rằng
Con không xa vị ấy.
(51)
-----*-----
6
CÁC ĐẠI HỘI
T
rong khi cộng đồng Tăng già Nguyên thủy đã sớm thiết lập ngay từ đầu những cuộc
hội họp định kỳ hằng tháng gọi là uposatha, nhằm mục đích duy trì sự đoàn kết và
điều hành đời sống của cộng đồng, thì trong suốt thời gian bốn tới năm trăm năm đầu
của họ, cũng còn có những cuộc hội họp lớn hơn gọi là những Đại hội, để thảo luận và
làm sáng tỏ những vấn đề có tầm mức quan trọng hơn. Các truyền thống đưa ra những
con số khác nhau về các lần Đại hội này, và nhiều tư tưởng ngày nay về các Đại hội
này đều dựa vào những mô tả của tông phái Theravdin bảo thủ.
