về luật đã xuất hiện như thế nào, và những khác biệt này đã có ý nghĩa ra sao đối với
cộng đồng Phật giáo ban đầu. Các sưu tập lời giảng của Phật không có cùng tầm quan
trọng toàn thể như các luật, và tuy chúng phát xuất từ một kho truyền thống và ký ức
chung về Đức Phật, nhưng mỗi sưu tập có thể đã phản ánh những quan tâm và thực
hành riêng biệt của cộng đồng lưu giữ chúng. Chỉ còn tồn tại một bản bằng tiếng Pāli
gồm một tập hợp các Kinh, Luật và tạng Luận được trường phái Theravādin bảo tồn
được. Kết quả là bản này đã được nhìn nhận là bản tường thuật duy nhất có thẩm
quyền về Buddhavacana ở Sri Lanka, Miến Điện, Thái Lan, Lào, và Campuchia, quê
hương của trường phái Theravādin.
Đi kèm với Luật và là một tập hợp các bản văn bình luận, cắt nghĩa những chi tiết của
các kinh trong mỗi phần. Ở đây cũng vậy, có thể có nhiều truyền thống chú giải khác
nhau của mỗi trường phái, nhưng chỉ có truyền thống chú giải gắn liền với Theravāda
là còn tồn tại bằng tiếng Ấn Độ. Người ta cho rằng khối lượng sách chú giải này lấy
từ những bản gốc tiếng Ấn Độ, được tóm tắt và dịch sang tiếng Pāli bởi Buddhaghosa
vào thế kỷ IV hay V. Một số bản chú giải bằng tiếng Pāli do Dhammapāla viết vào thế
kỷ V hay VI.
Vì hai bộ Luật và Kinh là hai phần khác biệt nhau về nội dung và mục đích, chúng ta
sẽ trình bày chúng riêng rẽ.
Luật Tạng
Có nhiều lý do tại sao chúng ta nên bắt đầu với Luật tạng. Theo truyền thống, việc kết
tập kinh điển Phật giáo bắt đầu bằng phần Luật, vì Upāli là người đầu tiên được yêu
cầu trả lời tại đại hội. Điều này có ý nghĩa, vì rất có thể mối quan tâm đầu tiên của các
thành viên đại hội là xác định Tăng Già của Phật giáo, xác định bản chất của cộng
đồng mình, sau khi đấng sáng lập của mình đã qua đời. Hơn nữa, các truyền thống của
các tu viện không thấy có sự phân rẽ nào giữa những lời dạy của Đức Phật và những
quy luật tu trì, mà một cách ngẫu nhiên những điều này lại luôn luôn do các Tỳ khưu
truyền đạt lại
(89)
.
Có tất cả bảy bộ Luật khác nhau còn được lưu truyền cho tới hôm nay. Bộ được biết
đến nhiều nhất là của trường phái Theravāda, bằng tiếng Pāli, nhưng mới đây những
bộ Luật của trường phái Mahāsaṅghika, Sarvāstivāda, và Mūla-Sarvāstivāda đã được
tìm thấy bằng tiếng Phạn, và những bộ của trường phái Mahīśāsika, Kāśyapīya, và
Dharmaguptaka còn tồn tại bằng bản dịch tiếng Trung Hoa. Các bộ luật rất quan trọng
đối với lịch sử Phật giáo, vì chúng không chỉ được các trường phái ngoài Đại Thừa sử
dụng, mà cũng được chấp nhận và sử dụng bởi các trường phái Đại Thừa và Mật tông
sau này, cả ở trong lẫn ngoài Ấn Độ.
