tội. Vua dụ sai Tri Phương đi mau đến xét kĩ, hội đồng bàn tính làm việc.
Rồi chuẩn cho đóng quân ở Bình Thuận.
QUYỂN 24
TRUYỆN CÁC QUAN - MỤC XIV
Nguyễn Tri Phương (tập Hạ)
(Phụ chép con là Lâm, em là Văn Duy)
Tự Đức năm thứ 13, hòa nghị đã thành, Tri Phương từ Bình Thuận về chầu.
Vua bảo rằng: trước đây có chỉ triệu về khanh lại 2, 3 lần xin nghỉ. Nay là
lúc nhà nước hữu sự, thần tử phải nên hết sức. Khanh nên ở triều, để phòng
hỏi bàn, hoặc liệu đánh giặc ngoài Bắc. Phương thưa rằng: để bổ đi Nam
hay Bắc thần xin theo mệnh. Nhưng cõi đất ở Bắc Kỳ, thần chưa thân hành
đến đấy, mong bệ hạ xếp đặt cho thế nào thôi. Vua bảo rằng: hãy cho nghỉ
một tuần, để xem rõ dụ sớ, cho hiểu hết tình trạng. Có phương lược gì, thì
khanh nên cùng Đoàn Thọ, Trần Tiễn Thành hội bàn. Chợt gặp thổ phỉ
Tuyên Quang là Nông Hùng Thạc và toán giặc nước Thanh là bọn Hoàng
Anh vây sát tỉnh thành Tuyên Quang. Việc đến tai vua. Vua cùng các quan
bàn tuyển tướng suý ở Tây Bắc. Đình thần cử Tri Phương. Phương tâu
rằng: Tướng cần phải được người giỏi, tính mệnh của ba quân quan hệ ở
đó, thần nhận phái đi Nam Kỳ không công trạng gì, lại không hiểu rõ tình
thế Bắc Kỳ. Trần Tiễn Thành tâu rằng: thế giặc ở Bắc Kỳ đánh dẹp rất khó.
Tri Phương vốn có trọng vọng, lại đã kinh lịch hàng trận, đợi xin hoàng
thượng quyết định. Vua bèn sai Tri Phương sung chức Tây Bắc thống Tổng
vụ đại thần.
Khi quân đến quân thứ, dẫn quân đánh phá sào huyệt của giặc ở Chí Linh,
bèn đóng quân phía Nam sông Chiêm Đức (nguyên là Thiên Đức). Mật sai
các tỉnh ở Hà Nội, Sơn Tây đều dàn thuyền ra như hình trạng muốn sang
ngang, để chia thế giặc. Lại gửi thư bọc sáp cho tỉnh Bắc, bảo là hễ nghe
thấy tiếng súng thì hội đánh. Rồi sai bọn Hoàng Thành, Phan Văn Tuyển
