ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 36

sáu cung mà sửa nội chức. Khi ngự giá Bắc tuần thờ mẹ giữ con, tóc mây
thưa rụng. Lúc chầu hầu nam nội, hết lòng vui mẹ dạ ngọc hòa yên. Đêm
khuya chưa ngủ người khó hay mà mình làm chả mỏi, việc cũ không quên,
vua hỏi đến thì ứng đối được ngay. Dẫu tiêu phòng còn đế trống đợi chờ;
không đợi đúc tượng vàng; mà lan phòng gọi lên để hỏi. Cũng là tìm gươm
cũ mà dùng. Cho nên dữ mệnh nói rõ là nguyên phối. Há chi khen là đức
trùm cả hậu cung. Chọn hiền xét định tự lòng vua, thu phúc xuân, ban cho
thần thứ. Cất đầu trông tới. Thương ngô, nghiệp vua coi trọng. Lệ rơi tương
trúc, con mắt hơi mờ. Thương con nhỏ thơ ấu, sợ hãi như dòng vắng mông
mênh tới vực sâu; nhớ tiên quân nhân minh phảng phất như nghe thấy lời,
trông thấy bóng. Nuôi các con như mình đẻ ra; dạy các quan sợ lòng dân
hiểm. Được mùa thì mừng, mất mùa thì lo, một tạnh, một mưa săn sóc chưa
từng bỏ bẵng, việc lợi nên làm, việc tệ nên đổi. Ai hèn, ai tốt, xét bàn
không chút sai lầm. Thân thuộc không riêng ai; chỉ cốt người cần người
kiệm. Tế tự hết lòng kính, cốt là rất cẩn, rất thành. Phú tính vốn sẵn thuần
hóa, chăm học không ham gì khác. Tự cung Trường Thọ, cung Từ Thọ đến
cung Gia Thọ kính trọng khi bản triều mẫu nghi rất chính, đức trọng tuổi
tác đều tôn, Hán Đường Tống chưa đời nào được thế. Xét thơ Chu Nam,
thơ Thiệu Nam đến sách Đại Nam, xưa nay gia pháp nghiêm trọng, phong
hóa quan hệ Duy Khương (Thái Khương), Nhâm (Thái Nhâm), Tự (Thái
Tự) đủ làm phép cho đời. Đủ truyền trăm đời để noi theo, há chỉ ba cung
cho đủ số (Đường thư truyện Văn tôn hậu chép, lúc bấy giờ Ý Yên Thái
hậu ở cung Hưng Khánh; Bảo Lịch Thái hậu ở Diên Khánh cùng Thái hậu
đại nội gọi là 3 cung. Ngày 15 tháng giêng năm Khai Thành, vua ngự điện
Hàm Thái: treo đèn múa nhạc, cho đón 3 cung đến dâng rượu chúc thọ).
Bởi thế trời soi đức tốt cho hưởng tuổi tiên. Thế nhà góc biển chứa chất còn
nhiều. Rừng thọ mộc mãi chẳng già (sách Thập Di Ký chép, nước Kỳ Hiệp
người thọ 300 tuổi, có rừng thọ mộc, một cây nghìn tầm, người ngồi ở dưới
cây ấy, đều không ốm không chết). Vừa đến tuổi bảy mươi, vui chúc lời
vạn chúc. Mùa hạ thì muôn loài vật đều tươi. Ngày ấy ban thưởng thì lúa
tháng hè nuôi lớn. Vừa độ sao động tĩnh, ứng vào luật di tân thì Hán Cao