ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 38

Minh thơ tháng 5 có câu: trai gái mới hay áo bạch trữ, bạch trữ là một thứ
vải mát) trên bắc đường đối cỏ nghi nam (Phong thổ ký, cây hoa huyên gọi
là cỏ nghi nam, đàn bà có thai đeo cỏ ấy thì đẻ con trai). Một khúc phụ tài
gảy đàn, gió nồm đến mà không phải hát thương ca (sách Thập Di Ký chép:
Linh Đế cứ đến mùa nực cho hát bài Chiêu Thương thì khí mát đến ngay).
Năm tơ trường mạnh hoàn thành: bổng ngày dài chính là điềm mối thọ
(sách kinh ở Tứ thời ký chép: ngày 5 tháng 5, lấy tơ 5 sắc buộc vào cánh
tay gọi là trường mạnh lũ, là dây trường thọ. Lại Liêu sứ Lễ chí chép, ngày
trùng ngũ vua ban cho dây trường thọ). Dẫu không có bích ngâu, băng đảo,
giao lê, hoa táo là các thứ thần tiên kỳ dị của 10 châu. Và cũng không có
tùy châu, hòa bích, thục cẩm, dao tiêu là các thứ trân dị tìm từ trong 4 biển.
Nhưng mà năm mươi tuổi mến cha mẹ, lòng xích tử ân cần; hợp một nhà
chúc thọ khang vui thiên luân khẩn trí.
Và tôi bày việc chúc phúc không những tỏ trí tình, còn là trên thể tất. Nghĩa
hoàng khảo ngày xưa giáo hiếu; dưới để khuyên thần dân làm con phụng sự
mẹ cha. Nếu đem hết cả thứ cống hiến của ba mươi lăm địa phương để nuôi
mẹ, cũng chưa phụ lòng. Dẫu đem bày văn từ hơn nghìn vạn câu để phô
trương cũng chưa tỏ đức. Bởi thế không quý vật lạ. Chỉ hết lòng thành, tỏ
bày trung khúc, mong được tươi cười. Cúi mong 3 điều ước đều ứng. Muôn
sự đều nên, nhân hậu truyền cho con cháu, mỹ lợi đếnả xã tắc. May ra đáp
được lòng hoàng khảo phó thác, ơn thánh mẫu dạy nuôi. Năm mươi, sáu
mươi, bảy mươi, tám mươi, chín mười mươi, cứ 10 năm 1 tiết chúc mừng,
sống mãi đến vạn nghìn tuổi. Phải nhân, phải kính, phải hiếu, phải từ, lại
phải tín, lấy một điều thiện làm thầy ngự trị, hưởng quốc hơn tám trăm
năm". Lễ chúc thọ xong, ban ân chiếu cho trong ngoài.
Thái hậu từ khi đến ở cung Gia Thọ về sau, dầu quý nhất trong cõi dùng
của thiên hạ để nuôi, mà tự phụng kiệm ước tất cả các thức ăn mặc đề dùng
đều mộc mạc không khác khi trước. Thường nói rằng, tự xét không làm gì
có ích nhà nước nữa, lại tự phụng xa xỉ, cho nên phàm việc tiết kiệm để
dùng mà thôi, không dám xa phí. Còn như lệ tiến sáp vàng vào cung để
dùng, Hậu cũng cho đốt hà tiện, thành ra sáp thừa nhiều. Cho đem về kho
chứa lại. Vậy dụ rằng: còn nhớ lúc nhỏ gia tư chưa thừa thãi, dầu thắp đèn