Bùi Trú
Người huyện Đông Anh, tỉnh Bắc Ninh. Lúc nhỏ chăm học, trong các học
sinh có tiếng về văn, nhưng đã lâu khốn đốn về trường ốc. Minh Mạng năm
thứ 5 (1824) cho là người di dật, sung cống sinh đi thi hội cũng không đỗ,
rồi có sắc chỉ bổ vào Hàn lâm, Trú cố từ xin về đợi khoa khác. Vua nói:
"ngày nay từ Hàn lâm không nhận, ngày khác cần Hàn lâm không được",
vua cho. Trú đã về càng cố sức đọc sách dạy bảo học trò, nhưng mỗi kỳ thi
lại hỏng, thành ra vở xanh đầu bạc cho chí lúc chết
Lê Bậc Triệu
Tự là Ôn Phủ, người huyện Hoằng Hoá, tỉnh Thanh Hóa. Gia thế có danh
tiếng văn học, em là Đức làm đến Tuần phủ, có truyện riêng. Bậc Triệu
sinh vào cuối Lê, không có bụng ra làm quan, thờ mẹ đọc sách. Khoảng
năm Gia Long, hai lần cho gọi đều cố từ. Chỗ ở thuộc làng Đại Trung có
cái đầm thả sen, nhân đặt hiệu là Liên Khê. Tính thích rượu, có ai hỏi chữ
nhờ làm văn đều mang rượu tới, cầm chén uống là hoa bút viết thành thiên.
Người ta gọi là rượu tiên. Bụng dạ rộng xa mà nết na càng ngay thẳng trong
sạch. Em là Đức ngày làm quan thường biên thơ khuyên nhủ, tốt nhất có
gởi về cái gì dẫu áo đẹp đồ chơi quí báu, tức thì cho người nghèo khốn
không chút tham tiếc. Đó là chẳng muốn hình dịch ngoại vật mà cũng tác
thành liêm khiết cho em, dạy học kể có hàng nghìn người, mà thành đạt
cũng lắm. Đức cũng nhờ có gia học. Khi chết được 80 tuổi, Sau khi chết hễ
nói đến Đại trung tiên sinh hay Điền phu dã tẩu thời ai cũng biết.
Lê Khắc Phối
Người huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Sinh ra có tư chất tốt, 7 tuổi đã học
được văn, ý tưởng nhàn rộng, người đều làm lạ. Năm 20 tuổi từ việc thi cử,
làm nhà ở dưới núi Bạch đọc sách nuôi chí, về cảnh già nhiều người theo
học, chăm bảo không biết mỏi. Tự Đức năm thứ 5 (1852) tuổi đã 80, gia ơn
cho bó lụa. Sau thọ đến 100 tuổi thời chết.
