UPÀLI SÀSADA (Vesali) SONAKA (Ràjagaha) SIGGAVA (Pàtaliputta)
Như chúng tôi đã lưu ý, chúng ta không nên xem Àcariya-paramparà như là
lịch đại tổ kế vị, và chúng ta cũng đừng để thời gian làm vị Tổ sư theo thời
gian trung bình thông thường chúng ta làm, khi nói đến sự kế vị của vua
chúa, vì các vị Tổ sư Phật giáo thường sống lâu và không có truyền thống
trò kế vị thầy; lại nữa lễ nhập đạo nhận đệ tử có thể xảy ra trong đời sống
sớm nhất hay trễ nhất của vị Tổ sư. Theo truyền thuyết Tây Tạng,
Madhyàntika được Ananda nhận làm đệ tử không bao lâu trước khi Ananda
nhập diệt (44). Và như vậy Madhyàntika có thể đồng thời cả với Sanavàsi
và Upagupta, hay của Dàsaka, Sonaka, Siggava và Moggaliputta. Ðọc
truyền thuyết theo cách này và chú ý đến tên các thành phố, địa điểm hoạt
động của mỗi vị Tổ sư, chúng ta cho thể nói rằng, sau kỳ kiết tập Vesàli,
phái Nhất thế hữu bộ ngày càng được nhiều tín đồ, được truyền bá về
hướng Bắc và có hai địa điểm quan trọng: Mathura với Upagupta là vị lãnh
đạo, và Kashmir với Madhyàntika là vị lãnh đạo. Hai địa điểm này được
hợp nhất dưới sự lãnh đạo của Dhitika, vị này hình như mở rộng chân trời
ảnh hưởng của Nhất thế hữu bộ về hướng Ðông, đến Kàmarùpa, về hướng
Tây, đến Màlava, về hướng Tây bắc, đến Tukhàra, lãnh vực của Minàra và
Imhasa. Phái Thượng tọa bộ vẫn giữ căn cứ tại Magadha cùng với một
nghành ở Ujjeni do Mahàkaccàyana sáng lập. Mahindavà Sanghamittà (45)
hình như có liên hệ mật thiết đến ngành Ujjeni của Thượng tọa bộ và
truyền bá học phái này đến Tích Lan.
Vai trò của vua A-dục trong sự truyền bá đạo Phật
Chúng ta chưa biết được rõ ràng vai trò của vua A-dục trong sự truyền bá
đạo Phật. Nếu thật vua A-dục có giúp đỡ cho đạo Phật được truyền bá,
chúng ta cũng chưa biết rõ Vua giúp cho một học phái nào nói riêng, hay
giúp cho đạo Phật nói chung. Trong những lời huấn dụ của Vua được ghi
chép trong các bia ký, chúngta không tìm thấy một bằng cớ nhỏ mọn nào
nêu rõ sự giúp đỡ thiết thực của Vua trong sự truyền bá đạo Phật. Các bia
