Quan điểm mới về Thánh đế của học phái Nàgàrjuna được tìm thấy trong
tập Prajnàpàramita, liên hệ với sự cố gắng giải thích quan niệm về sùnyatà.
Tập Pancavimsati-sàhasrikà-Prajnàpàrami tà (Bát nhã nhị vạn ngũ thiên
tụng) định nghĩa các Thánh đế như sau:
"Thế nào là Dukkhasatyàvavàda? Một vị Bồ-tát, khi thực hành Bát nhã Ba-
la-mật, phải không tự xem mình là nắm giữ hay không nắm giữ một uẩn
nào trong năm uẩn, hay bất kỳ giác quan nào hay các àyatana hay bất cứ
thức nào khởi lên do sự xúc chạm giữa căn và trần, hay một trong Tứ đế
nào, hay 12 vòng chuyền trong sợi dây chuyền duyên khởi, 18 loại Sùnyatà
v.v... Vị này không xem vật gì, như rùpa (sắc), vedanà (thọ) v.v..., như có
liên hệ hay không liên hệ.
Theo tập Prajnàpàramità, như vậy gọi là thuyết pháp về sự thật thứ nhất,
khổ đế. Ý tưởng tiềm tàng là, nếu một vị Bồ-tát nghĩ rằng mình có liên hệ
hay không liên hệ với một sự vật gì, sự vật này theo tập Prajnàpàramità là
không thật có hay chỉ có một đời sống tục đế, thì vị Bồ-tát ấy bị đau khổ
chi phối, cho đến vị Bồ-tát xem mình như đã chứng các Thánh đế, hay
Duyên khởi, hay Sùnyatà, vị ấy sẽ bị đau khổ chi phối, dù rằng, theo các
nhà Tiểu thừa, vị Bồ-tát ấy chứng được lạc thọ (sukha) hay Niết bàn.
Thế nào là Samudayasatyàvavàda? Một vị Bồ-tát, khi thực hành Bát nhã
Ba-la-mật, không xem sắc hay một uẩn nào là chịu sanh diệt chi phối
(utpàdharmin hay nirodhadharmin), hay bị bất tịnh hay không bất tịnh
(samklesadharmin hay vyàvadàna dharmin). Vị ấy biết rùpa (sắc) không
đổi thành (samavasarati) vedanà (thọ), hay thọ đổi thành samjnà (tưởng)
v.v...; một pháp, sự thật tự tánh là không (prakrti sùnyatà), không thể đổi
thành một pháp khác. Một pháp đã không(sùnya tà) về rùpa, không phải là
rùpa. Không tánh (sùnyatà), về rùpa cũng không lấy một rùpa. Do vậy
Sùnyatà không khác và không giống với rùpa. Các uẩn khác cũng được đề
cập tương tự như vậy. Ðó là bài thuyết giảng về Samudaya (Tập). Mục đích
thuyết giảng này là xác nhận mọi sự vật được xem là có ở đời, sự thật
