ĐẠI THỪA VÀ SỰ LIÊN HỆ VỚI TIỂU THỪA - Trang 241

bánh xe, thùng xe và các bộ phận khác của một cỗ xe họp lại theo một thứ
tự đặc biệt nào, tất cả sự vật nhóm lại được gọi với danh từ là một cỗ xe.
Danh từ "cỗ xe" như vậy tùy thuộc về tục đế. Nếu vật hữu vi nghĩa là cỗ xe
được chia thành từng bộ phận, như vậy không còn gọi là cỗ xe khi được
phân chia. Do đó, những sự vật, cuối cùng đạt được nhờ chia chẻ phân biệt
như vậy, sẽ là những cá thể độc nhất chân thực. Chúng không thay đổi và
mang cùng một danh từ trong tất cả thời, tại tất cả chỗ và dưới mọi trường
hợp. Theo các nhà Tiểu thừa, tất cả những phần tử tối hậu tạo một loại hữu
tình hay sự vật là thật có, và khi nói thành đến chúng, chúng ta có thể gọi là
chân đế hay những sự thật tối hậu. Các Dhàtu hay Àyatàna, Satipatthàn hay
Sammappadhàna, đều là những danh từ dùng theo nghĩa chân đế.

Tập Kosa (vi, 4) giải thích hai sự thật hồi sai khác. Tập này nói, những sự
như cái ghe và áo quần, sau khi bị tiêu hủy, không còn được gọi cùng một
tên như trước. Sự vật như nước hay lửa cũng vậy, khi được phân tích chia
chẻ sẽ tiêu thành một số phần tử và không còn được gọi là nước và lửa như
trước. Do vậy sự vật, sau khi phân tích, được tìm thấy là biến đổi, sự vật
được gán cho danh từ tục đế. Những danh từ trình bày những tư tưởng, ý
nghĩa tạm thời, không thường còn, được gọi là Samvrtisatyas (Tục đế). Còn
những Paramàrthasatyas (Chơn đế) là những danh từ trình bày những ý
nghĩa, tư tưởng không thay đổi, dù cho sự vật có bị tiêu hủy, phân tích hay
không. Ví dụ danh từ rupa (sắc), dù chúng ta có chia chẻ sắc thành nguyên
tử hay loại mùi vị và các đặc tánh khác khỏi sắc, nhưng ý nghĩa về thực
tánh của rùpa vẫn tồn tại. Cũng vậy, người ta nói đến vedanà (thọ); Những
danh từ ấy gọi là Chân đế.

Nhưng những Chân đế của Tiểu thừa, như chúng ta đã thấy, bị các nhà Ðại
thừa liệt vào hàng Tục đế. Những gì theo các nhà Tiểu thừa là thực có, như
Thánh đế và lý Duyên khởi là không thật có, thuộc Tục đế, theo các nhà
Ðại thừa.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.