và Arahanta, hai danh từ này chứng tỏ Nanda là một tu sĩ Tiểu thừa và hiểu
giáo lý Ðại thừa. Tàranàtha nói đến các tu sĩ chứng được
Anutpattikadharmaksànti (vô sanh pháp nhẫn), diễn giảng Ðại thừa; như
vậy là có một hạng tu sĩ Tiểu thừa thuyết pháp truyền bá giáo lý Ðại thừa
(98). Sự liên hệ giữa Odivisa với sự khởi nguyên của Ðại thừa và vị tu sĩ
Nanda với Anga khiến chúng ta phải tìm nguồn gốc của Ðại thừa tại một
chỗ nào về phương Ðông. Một đoạn được tìm thấy trong mọi tập
Prajnàpàramita một phần nào đã ủng hộ lời tuyên bố của Tàranàtha. Ðoạn
này nói rằng giáo lý Ðại thừa phát sanh về phía Nam (Daksinàpàtha), đi
qua các xứ phía Ðông (Vartanyàm) (99) và thịnh hành phía Bắc. Như vậy,
lời tuyên bố này của các tập Prajnàpàramita được viết lên khi tập này đang
được biên soạn ở phương Bắc, sau khi Ðại thừa đã được truyền bá mạnh ở
nơi đây.
Chúng ta có thể xác chứng lời tuyên bố này với truyền thuyết Tây Tạng nói
đến sự có mặt của tập Prajnàpàramita bằng thổ ngữ Pràkrit, thuộc các học
phái Saila, trung tâm của những học phái này thuộc Nam Ấn (quận
Guntur). Rất có thể, tập Prajnàpàramita này hàm chứa những hột giống
giáo lý Ðại thừa. Rồi địa điểm được thay đổi qua phương Ðông như
Tàranàtha đã đề cập đến ở trên. Ở đây, cũng cần ghi thêm, Nalanda là một
trung tâm sớm nhất, là kho tàng chứa giữ giáo lý Ðại thừa và sau này trở
thành căn cứ điểm của Nàgàrjuna. Như vậy, rất có thể Ðại thừa sinh trưởng
ở phương Nam khoảng thời gian trước Kanishka, trở thành một hình thức
Phật giáo được công nhận dưới thời đại Vua này, nghĩa là bắt đầu kỷ
nguyên khi đặt được trọng tâm ở phương Ðông, rồi từ từ truyền bá lên
phương Bắc để được phát triển rực rỡ huy hoàng dưới sự lãnh đạo của
Nàgàrjuna.
Ở phương Nam, Ðại thừa tiếp tục được hưng thịnh , vì trong tập
Gandavyùha có nói đến Manjusrì bắt đầu từ Jatavana (Kỳ viên) để đi trong
xứ Daksinàpatha, đến tại Màladhvajavyùha caitya, tại thành phố lớn
Dhanyàkara (100), tại đây có rất nhiều tín đồ. Ở đây Manjusrì thuyết pháp
