lực của vị Ðộc giác với đức Phật và nêu rõ địa vị trung dung của vị Ðộc
giác giữa đức Phật và vị A-la-hán. Tập Majjhima Nikàya và tập
Lalitavistara nói đến các vị Ðộc giác như những vị ẩn sĩ sống ngoài giáo
hội Phật giáo, không phải trong địa vị trung dung giữa vị A-la-hán và đức
Phật (100). Tập Puggalapannatti (101) nêu rõ rằng cả đức Phật và các vị
Ðộc giác chứng được sự thật, không nhờ một ai chỉ giáo nhưng các vị Ðộc
giác không chứng được toàn tri và không nhiếp phục các quả vị (phalas)
(102). Các nhà Tiểu thừa không phủ nhận địa vị tối thượng của đức Phật
trên các vị A-la-hán và Ðộc giác (103) về quyền lực khả năng, nhưng một
đức Phật chỉ ra đời sau rất nhiều kiếp (104), nên các vị này không mấy chú
tâm về năng lực của một đức Phật và vấn đề chứng ngộ Phật quả. Tuy vậy,
tập Milindapanha tả uy lực đặc biệt của một đức Phật, với những danh từ
tương tự của các nhà Ðại thừa, nhưng tập này chỉ đề cập đến đức Phật
Thích Ca Mâu Ni và một số đức Phật khác được các nhà Tiểu thừa nói đến
chớ không phải vô lượng vô số chư Phật của các nhà Ðại thừa.
Sai biệt chủng tánh (Gotrabheda): Nguyên nhân chính về chí nguyện sai
khác giữa mọi người
Tập Sùtralankàra (105) trả lời câu hỏi vì sao giữa những đệ tử của đức Phật
lại có những người có chí nguyện thượng, trung, hạ sai khác nhau. Câu hỏi
này đưa đến sự bàn luận về vấn đề gotrabheda, sự sai khác về thứ hạng và
sự nghiên cứu lời tuyên bố trong tập Aksaràsisùtra. Tập này nói rằng vì
những phần tử tác thành một cá nhân sai khác nhau nên có vô lượng dhàtu
(giới) sai khác. Tập này chia chúng sanh thành ba loại: Niyatagotra (định
tánh), aniyatagotra (bất định tánh) và agotra (vô tánh).
Hạng đầu gồm những vị, nhờ công đức đời trước hay vì xu hướng nội tâm,
sau này sẽ trở thành Sràvakayànàbhisamayagotra (Thanh văn thừa loại
tánh), Pratyekabuddhayànà-bhisamayatotra (Ðộc giác thừa loại tánh) hay
Tathàgatayànà-bhisamayagotra (Như lai thừa loại tánh). Hạng thứ hai gồm
những vị còn ở lưng chừng và có thể trở thành Tiểu thừa hay Ðại thừa.
