năm, đến đấy mới yên. Cao Biền giữ phủ xưng vương
206
, đắp La Thành
vòng quanh 1.982 trượng lẻ 5 thước, thân thành cao [15a] 2 trượng 6 thước,
chân thành rộng 2 trượng 5 thước, bốn mặt thành đắp các nữ tường nhỏ
207
trên bốn mặt thành cao 5 thước 5 tấc
208
, lầu nhìn giặc 55 sở, cửa ống 6 sở,
cừ nước 3 sở, đường bộ 34 sở. Lại đắp con đê vòng quanh dài 2.125 trượng
8 thước; cao 1 trượng 5 thước; chân rộng 2 trượng, cùng làm nhà cửa hơn
40 vạn gian
209
.
Lê Văn Hưu nói: Một Lý Trác tham bạo mà dẫn đến mười mấy năm bị tai
họa người Man, huống chi lại có kẻ bạo ngược hơn cả Lý Trác nữa. Một
Cao Biền đốc suất bộ thuộc mà chém được vài vạn quân giặc mạnh, huống
chi lại có người giỏi hơn Cao Biền nữa! Cho nên Trác không thể bảo toàn
được mình, mà Cao Biền thì giữ thành xưng vương, người khéo trị nước
phải nên cẩn thận việc chọn người.
Đinh Hợi, [867], (Đường Hàm Thông năm thứ 8). Mùa xuân, tháng giêng,
Cao Biền đi tuần thị đến hai châu Ung, Quảng thấy đường biển có [15b]
nhiều đá ngầm làm đắm thuyền, vận chở không thông, bèn sai bọn Nhiếp
trưởng sử Lâm Phúng, Hồ Nam tướng quân Dư Tồn Cổ đem quân bản bộ
và thủy thủ hơn nghìn người đến đục đá khai đường, bảo rằng: "Đạo trời
giúp người thuận, thần linh phù kẻ ngay. Nay khai đường biển để giúp sinh
dân, nếu mình không theo lòng riêng thì có gì khó. Các đô hộ thời trước
không khao thưởng quân sĩ, giữ phép không vững, làm sai lời hứa, trái ước
hẹn, mưu lợi riêng, cho nên mọi người đều trễ biếng. Nay ta không như thế,
chỉ cốt làm cho xong việc của nhà vua mà thôi". Biền nói xong, bọn Phúng
vâng lệnh đi ra. Mùa hạ, tháng 4, ngày mồng 5, khởi công khơi đào, trong
khoảng hơn 1 tháng, gần được thông suốt, duy ở quãng giữa có hai chỗ đá
lớn quanh co chắn ngang đến mấy trượng, đục xuống thì quằn đục, dùng
búa thì gãy cán, người làm việc cả ngày nhìn nhau, công việc cơ hồ bỏ dở.
Ngày 26 tháng 5, đương ban ngày bỗng nhiên mây dồn, gió nổi dữ dội,
trông vào rừng tối như đêm, [16a] ngửa bàn tay không nhìn thấy, chốc lát
hàng trăm tiếng sét nổ vang trời ở chỗ đá lớn, chỉ trong khoảnh khắc trở lại
bừng sáng. Người làm việc chạy tới xem thì thấy các khối đá đã bị tan nát
