Mỹ hĩ Giao Châu địa,
Du Du vạn tải lai.
Cổ hiền năng đắc kiến,
Chung bất phụ linh đài.
(Đẹp thay đất Giao Châu,
Dằng dặc trải muôn thâu.
Người xưa nay được thấy,
Hả tấm lòng bấy lâu).
Nhâm Tý, năm thứ 9 [249 TCN], (Đông Chu Quân năm thứ 7; [bấy giờ có]
7 nước là Tần, Sở, Yên, Triệu, Ngụy, Hàn, Tề). Năm ấy nhà Chu mất.
[8a] Canh Thìn, năm thứ 37 [221 TCN], (Tần Thủy Hoàng Lữ Chính năm
thứ 26). Nước Tần thôn tính cả 6 nước, xưng hoàng đế. Bấy giờ người Từ
Liêm, Giao Chỉ ta, là Lý Ông Trọng
27
người cao 2 trượng 3 thước, lúc ít
tuổi đến hương ấp làm lực dịch, bị trưởng quan đánh, bèn bỏ sang nước
Tần làm quan đến chức Tư lệ hiệu úy. Thủy Hoàng lấy được thiên hạ, sai
ông đem quân đóng giữ đất Lâm Thao
28
, uy danh chấn động nước Hung
Nô. Khi tuổi già, về làng rồi chết. Thủy Hoàng cho ông là người kỳ lạ, đúc
đồng làm tượng, để ở cửa Tư Mã ở Hàm Dương, bụng tượng chứa được
mấy chục người, ngầm lay thì chuyển động được, Hung Nô tưởng đó là
hiệu úy còn sống, không dám đến xâm phạm (Triệu Xương nhà Đường làm
đô hộ Giao Châu, đêm thường nằm chiêm bao thấy cùng Ông Trọng giảng
bàn sách Xuân Thu, Tả Truyện, nhân hỏi chỗ ở cũ, rồi dựng đền thờ. Khi
Cao Vương đi đánh Nam Chiếu, thần thường hiển linh giúp sức. Cao
Vương cho sửa lại đền thờ, tạc gỗ làm tượng, gọi là [tượng] Lý hiệu úy. Đề
ở xã Thụy Hương huyện Từ Liêm)
29
.
Đinh Hợi, năm thứ 44 [214 TCN], (Tần Thủy Hoàng năm thứ 33). Nhà Tần
phát những người trốn tránh, người ở rể [8b] người đi buôn, ở các đạo ra
làm binh, sai hiệu úy Đồ Thư đem quân lâu thuyền, sai Sử Lộc đào ngòi
vận lương, đi sâu vào đất Lĩnh Nam, đánh lấy miền đất Lục Dương, đặt các
quận Quế Lâm (nay là huyện Quý của đất Minh, Quảng Tây)
30
, Nam Hải
(nay là tỉnh Quảng Đông) và Tượng Quận (tức là An Nam)
31
; cho Nhâm
