Ngao
32
làm Nam Hải úy, Triệu Đà làm Long Xuyên lệnh (Long Xuyên là
thuộc huyện của Nam Hải), đem những binh phải tội đồ 50 vạn người đến
đóng đồn ở Ngũ Lĩnh, Ngao và Đà nhân đó mưu xâm chiếm nước ta. (Chuế
tế: con trai không có tiền nộp sính lễ, lấy thân ở gửi nhà vợ nên gọi là chuế
tế [ở gửi rể] như cái bướu ở mình người ta, là vật thừa. Lục Lương là người
Lĩnh Nam phần nhiều ở chỗ núi rừng, trên cạn (lục), tính người mạnh tợn
(cường lương) nên gọi là Lục Lương).
Tân Mão, năm thứ 48 [210 TCN], (Tần Thủy Hoàng năm thứ 37). Mùa
đông, tháng 10, Thần Thủy Hoàng mất ở Sa Khâu. Nhâm Ngao và Triệu Đà
đem quân sang xâm lấn. Đà đóng quân ở núi Tiên Du, Bắc Giang
33
đánh
nhau với vua. Vua đem nỏ thần ra bắn, Đà thua chạy. Bấy giờ Ngao đem
thủy quân đóng ở Tiểu Giang (tức là [con sông] ở phủ [9a] Đô hộ, sau lầm
là Đông Hồ, tức là bến Đông Hồ ngày nay)
34
, vì phạm thổ thần nên bị
bệnh, phải rút về. Nhâm Ngao bảo Đà rằng: "Nhà Tần sắp mất, dùng mưu
kế đánh Phán thì có thể dựng nước được". Đà biết vua có nỏ thần, không
thể địch nổi, bèn lui giữ núi Vũ Ninh, sai sứ đến giảng hòa. Vua mừng, bèn
chia từ Bình Giang (nay là sông Thiên Đức ở huyện Đông Ngàn) trở lên
phía Bắc thuộc quyền cai trị của Đà, trở về phía Nam thuộc quyền cai trị
của vua. Đà sai con là Trọng Thủy vào hầu làm túc vệ, cầu hôn con gái vua
là Mỵ Châu. Vua bằng lòng. Trọng Thủy dỗ Mỵ Châu để xem trộm nỏ thần,
rồi ngầm bẻ gãy lẫy nỏ, thay cái khác vào, giả vờ về Bắc thăm cha mẹ, bảo
Mỵ Châu rằng: "Ân tình vợ chồng không thể quên nhau, nếu lỡ hai nước
không hòa, Nam Bắc cách biệt, ta lại tới đây thì làm thế nào mà tìm thấy
nhau?". Mỵ Châu nói: "Thiếp có cái nệm gấm lông ngỗng, thường mang
theo mình, đi đến đâu thì rút lông ngỗng rắc ở chỗ đường rẽ để làm dấu".
Trọng Thủy về báo cho Đà biết.
[9b] Quý Tỵ, năm thứ 50 [208 TCN] (Tần Nhị Thế Hồ Hợi, năm thứ 2).
Nhâm Ngao ốm sắp chết, bảo Đà rằng: "Tôi nghe nói bọn Trần Thắng làm
loạn, lòng dân chưa biết theo về đâu. Đất này ở nơi xa lánh, sợ bọn giặc
xâm phạm đến đây, muốn cùng ông chặt đường (đường vào đất Việt do nhà
Tần mở), tự phòng bị, đợi xem chư hầu biến động thế nào". Đến khi ốm
