nên nói: Làm vua mà không biết nghĩa Xuân Thu tất phải chịu cái tiếng
cầm đầu tội ác; làm tôi không biết nghĩa Xuân Thu tất mắc phải tội cướp
ngôi giết vua, tức như là Minh Vương, Ai Vương và Lữ Gia vậy.
Thuật Dương Vương
[16a] Ở ngôi 1 năm [111 TCN].
Xã tắc họ Triệu, Cù hậu làm cho nghiêng, gốc đã nhổ trước rồi, ngọn cũng
theo mà đổ.
Tên húy là Kiến Đức, con trưởng của Minh Vương và người vợ Việt.
Bấy giờ, mùa đông, tháng 11, Tể tướng Lữ Gia đã lập vua lên ngôi, mà
quân của Hàn Thiên Thu đã vào cõi, đánh phá một vài ấp nhỏ. Gia bèn mở
một đường thẳng để cấp lương cho quân, [khi quân nhà Hán] đến còn cách
Phiên Ngung 40 dặm, thì Gia xuất quân đánh, giết được bọn Thiên Thu. Sai
người đem sứ tiết của nhà Hán cho vào trong hòm để trên núi Tái Thượng
(tức là đèo Đại Dũ) dùng lời khéo để tạ tội, [một mặt] phát binh giữ chỗ
hiểm yếu. Vua Hán nghe tin, sai Phục ba tướng quân Lộ Bác Đức xuất phát
từ Quế Dương, Lâu thuyền tướng quân Dương Bộc xuất phát từ Dự
Chương, Qua Thuyền tướng quân
55
Nghiêm (sử chép thiếu họ) xuất phát từ
Linh Lăng, Hạ lại tướng quân Giáp [16b] (sử chép thiếu họ) đem quân
xuống Thương Ngô, Trì Nghĩa hầu Quý
56
(sử chép thiếu họ) đem quân Dạ
Lang xuống sông Tường Kha, đều hội cả ở Phiên Ngung.
Canh Ngọ, năm thứ 1 [111 TCN], (Hán Nguyên Đỉnh năm thứ 6). Mùa
đông, Dương Bộc nhà Hán đem 9 nghìn tinh binh hãm Tầm Hiệp, phá
Thạch Môn (Lữ Gia chất đá giữa sông gọi là Thạch Môn) lấy được thuyền
thóc của ta kéo luôn cả các thuyền ấy đi, đem mấy vạn người đợi Phục ba
tướng quân Lộ Bác Đức. Bác Đức nói vì đường xa nên chậm, rồi cùng với
Lâu thuyền tướng quân hội quân tiến đến Phiên Ngung. Bấy giờ [Lộ Bác
Đức] có hơn 1 nghìn người cùng tiến [với quân Dương Bộc]. Dương Bộc đi
trước đến Phiên Ngung. Vua và Lữ Gia cùng giữ thành. Dương Bộc tự chọn
chỗ thuận tiện đóng ở mặt đông nam; Lộ Bác Đức đóng ở mặt tây bắc. Vừa
chập tối, Dương Bộc đánh bại [quân Triệu], phóng lửa đốt thành. Bác Đức
không biết quân trong thành nhiều hay ít bèn đóng doanh, sai sứ chiêu dụ.
