Kẻ nào ra hàng đều cho ấn thao và tha cho về để chiêu dụ nhau. Lâu
thuyền
57
[17a] tướng quân Dương Bộc cố sức đánh, đuổi [quân Triệu] chạy
ngược vào dinh quân của Lộ Bác Đức. Đến tờ mờ sáng thì trong thành đầu
hàng. Vua và Gia cùng với vài trăm người, đang đêm chạy ra biển. Bác
Đức lại hỏi những người đầu hàng biết chỗ ở của Gia, bèn sai người đuổi
theo. Hiệu úy tư mã là Tô Hoằng bắt được vua, quan lang Việt là Đô Kê (có
bản chép là Tôn Đô) bắt được Gia. Bấy giờ quân của Hạ lại và Qua thuyền
tướng quân, cùng quân Dạ Lang của Trì Nghĩa hầu chưa đến mà nước Việt
ta đã bị Lộ Bác Đức và Dương Bộc dẹp yên rồi. (Bấy giờ nước Việt ta sai
ba quan sứ
58
đem 300 con trâu, 1.000 chung rượu và sổ hộ của 3 quận Giao
Chỉ, Cửu Chân và Nhật Nam đến xin hàng; Lộ Bác Đức nhân đó cho ba
người ấy làm thái thú ở 3 quận để trị dân như cũ). Từ đó [nhà Hán] lấy đất
chia làm 9 quận là: Nam Hải (quận của nhà Tần, nay là đất Quảng Đông
nhà Minh), Thương Ngô (nhà Đường gọi là Ích Châu
59
, xưa là Âu Lạc, đất
của nước Việt ta), Uất Lâm (nhà Tần là quận Quế Lâm, Hán Vũ Đế đổi làm
tên này), Hợp Phố (nhà Tần là Tượng Quận, nay thuộc Liêm Châu), Giao
Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam (đều là Tượng Quận thời Tần)
60
, Châu Nhai,
Đạm Nhĩ (đều ở trong biển lớn). Từ đấy nhà Hán bắt đầu [17b] đặt Thứ sử,
Thái thú. Chế độ nhà Hán đặt Thứ sử cai trị một châu, Thái thú cai trị một
quận (quận là cấp dưới của châu) ....
Lê Văn Hưu nói: Lữ Gia can ngăn Ai Vương và Cù thái hậu không nên xin
làm chư hầu nhà Hán, đừng triệt bỏ cửa quan ở biên giới, có thể gọi là biết
trọng nước Việt vậy. Song can mà không nghe, thì nghĩa đáng đem hết bầy
tôi đến triều đình, trước mặt vua trình bày lợi hại về việc nước Hán, nước
Việt đều xưng đế cả, có lẽ Ai Vương và thái hậu cũng nghe ra mà tỉnh ngộ
Nếu lại vẫn không nghe theo, thì nên tự trách mình mà lánh ngôi [tể tướng],
nếu không thế thì dùng việc cũ họ Y
61
, họ Hoắc, chọn một người khác
trong hàng con của Minh Vương để thay ngôi, cho Ai Vương được như
Thái Giáp
62
và Xương Ấp mà giữ toàn tính mệnh, như thế thì không lỗi
đường tiến thoái. Nay lại giết vua để hả lòng oán, lại không biết cố chết để
giữ lấy nước, khiến cho nước Việt bị chia cắt, phải làm tôi nhà Hán, tội của
