An)
154
.
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: "Lấy bá thuật mà xét thì Hậu [Lý] Nam Đế đánh
Triệu Việt Vương là đắc kế, lấy vương đạo mà xét thì việc ấy đã từng
không bằng chó lợn. Sao [21b] thế ? Là vì khi Tiền Lý Nam Đế ở động
Khuất Lạo đem việc quân ủy cho Triệu Việt Vương. Việt Vương thu nhặt
tàn quân giữ hiểm ở Dạ Trạch bùn lầy, đương đầu với Trần Bá Tiên là
người hùng một đời, cuối cùng bắt được tướng của y là Dương Sàn. Tiên,
người phương Bắc, phải lui quân. Bấy giờ vua [Hậu Nam Đế] trốn trong
đất Di [Lạo], chỉ mong thoát khỏi miệng hùm mà thôi. May mà Bá Tiên về
Bắc, [Lý] Thiên Bảo chết, mới đem quân đánh [Triệu] Việt Vương, dùng
mưu gian trá xin hòa, kết làm thông gia. Việt Vương lấy lòng thành đối đãi,
cắt đất cho ở, những việc làm của Việt Vương đều là chính nghĩa, giao hảo
phải đạo, thăm viếng phải thời , há chẳng phải là đạo trị yên lâu dài hay sao
? Thế mà [Hậu Nam Đế] lại dùng mưu gian của Nhã Lang, vứt bỏ chính
đạo nhân luân, kíp tham công lợi mà diệt nhân nghĩa, đánh cướp lấy nước,
tuy rằng lấy được, mà Nhã Lang thì chết trước, bản thân cũng không khỏi
làm tù, có lợi gì đâu ?
[22a] Nhâm Tuất, năm thứ 32 [602], (Tùy Văn Đế Dương Kiên, Nhân Thọ
năm thứ 1)
155
. Vua sai con của anh là [Lý] Đại Quyền giữ thành Long
Biên, Biệt súy là Lý Phổ Đỉnh giữ thành Ô Diên (bấy giờ vua đóng đô ở
Phong Châu).
Dương Tố nhà Tùy tiến cử Thứ sử Qua Châu là Lưu Phương người Trường
An, có tài lược làm tướng. Vua Tùy xuống chiếu lấy Tố làm Giao Châu đạo
hành quân tổng quản, thống lĩnh 27 doanh quân sang xâm chiếm. Quân
lệnh của Phương rất nghiêm, ai phạm tất chém. Nhưng Phương tính nhân
ái, binh sĩ người nào ốm đau đều thân đến thăm viếng nuôi dưỡng, quân
lính ai nấy đều mến đức và sợ uy. Đến núi Đô Long gặp giặc cỏ
156
,
Phương đánh tan hết, rồi tiến quân sang đến cạnh dinh của vua, trước lấy
họa phúc mà dụ. Vua sợ xin hàng, bị đưa về Bắc rồi chết. Dân làm đền thờ
ở cửa biển Tiểu Nha
157
để đối với đền thờ Triệu Việt Vương.
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Nam - Bắc mạnh yếu đều có từng lúc. Đương khi
