ĐÁM CƯỚI GIẢ - Trang 87

một tác phẩm có tư tưởng lớn, một sự sáng tạo mới mẻ đáng khâm phục,
một lối thơ trong sáng trắc việt, một cốt truyện kỳ thú, một bố cục chặt chẽ
bởi vì đầu, giữa và cuối ăn khớp nhau. Nhờ vậy tôi đã sáng tạo nên một
tráng ca tuyệt vời sung mãn. Thế mà tôi không có duyên may gặp được một
vị hoàng thân để gửi tác phẩm của mình cho ngài đọc. Như thế thử hỏi làm
sao tôi không ca thán cho vận may rủi của mình kia chứ? Tôi đi tìm mà
không thể gặp được một vị hoàng thân thông minh, có tư tưởng tự do và
hào hiệp. Thật đáng thương thay cho thời đại chúng ta”. “Cuốn sách ấy đề
cập tới vấn đề gì?” – nhà giả kim hỏi. Thi sĩ trả lời: “Nó đề cập tới điều mà
giáo chủ Tucpin, giáo chủ của hoàng đế Actut ở Anh quốc chưa viết, cùng
với một phụ trương nhan đề Chuyện về lời thỉnh cầu của thánh Brian. Tất
cả những điều ấy đều được thể hiện dưới hình thức tráng ca, trong đó có
phần được viết theo niêm luật của thơ tám chân và phần khác viết theo lối
thơ tự do. Nhưng điều đáng chú ý hơn cả là toàn bộ tác phẩm đều được viết
bằng danh từ chứ không hề dùng đến động từ”. “Tôi không hiểu biết gì về
thi ca – nhà giả kim nói – và do đó tôi không thể thấu hiểu nỗi bất hạnh của
ngài. Nhưng dù nỗi bất hạnh của ngài lớn đến đâu chăng nữa cũng không
thể sánh kịp với nỗi bất hạnh của tôi. Câu chuyện là thế này: vì thiếu dụng
cụ hoặc giả vì không cò một vị hoàng thân nào hào hiệp giúp đỡ và tạo cho
tôi những điều kiện cần thiết cho nghề làm đá giả kim, nếu không thế thì
bây giờ tôi sống trên vàng và tôi trở nên giàu có hơn cả hoàng đế Midat
(hoàng đế nước Phrigia, người có phép có kỳ tài đụng tay vào vật gì vật ấy
biến thành vàng), hoàng đế Greso (hoàng đế cuối cùng của Lidia, người nổi
tiếng về giàu có). – “Thưa ngài giả kim, chẳng hay ngài đã thành công
trong việc biến sắt thành bạc chưa?” – nhà toán học hỏi – “Cho đến giờ tôi
vẫn chưa làm được việc áy – nhà giả kim trả lời – Nhưng tôi biết chắc rằng
trên thực tế đã có người làm được. Tôi chỉ còn thiếu hai tháng nữa là chế
được đá giả kim, một dụng cụ khẽ chạm vào bất kỳ thứ kim loại nào, trừ
vàng và bạc ra, ngay cả với đá, cũng có thể biến chúng thành vàng bạc”. –
“Thưa các ngài, kể ra các ngài cũng biết cách cường điệu những nỗi bất
hạnh của mình đấy – nhà toán học tham gia câu chuyện. Tóm lại, một ngài
có sách không tìm được một vị hoàng thân thông minh, tốt bụng, hào hiệp