nên một cốt cách riêng. Ông thông thấu, tỏ tường; chứ đâu có phải là ông
già lỗ mỗ, ngang ngửa, chăng chớ!
Ông còn bén nhạy tinh tế lắm. Nói về cái tinh ranh của anh học trò đời
nay, ông kể:
- Nội quy nhà trường đề ra là: giờ học, nội bất xuất, ngoại bất nhập.
Được! Nó vẫn có cách ra, vào thoải mái, đàng hoàng. Thế này, nó từ lớp ra,
đứng một chỗ, chờ tôi ngồi ở phòng thường trực cúi xuống châm điếu thuốc
mới nhanh chân bước tới: “Bác ơi, cháu có thằng em học ở lóp 11A, bác
cho phép cháu vào...”. Vừa thấy tôi ngẩng lên, nó đã gãi đầu, gãi tai nhăn
nhó, đề nghị vậy. Hàng trăm học trò, biết đâu rằng nó đóng giả vai huynh
trưởng học sinh. Thế là tôi xua tay: “Anh ra đi, hết giờ học mới được vào”.
Trúng kế nó rồi, nó tót ngay ra, mua thuốc lá hút. Lúc sau, lại lợi dụng mình
sơ ý, nó tiến đến. Lần này nó trở lại vai học trò: “Bác ơi, đang giờ học,
nhưng cháu đói quặn ruột, bác cho cháu ra ngoài cổng…”. Tất nhiên là tôi
quát “Vào đi!”. Và nó còn mong gì hơn nữa! Thế là nó ung dung đút hai tay
hai túi quần. đủng đỉnh đi vào.
Ông kết luận: “Kín đấy mà hở. Hở đấy mà kín. Ngẫm ra, có cái gì là một
chiều, tuyệt đối hoàn hảo đâu”.
Ông còn gần đời, còn hóm lắm. Ông bảo xem phim màn ảnh rộng, con
mắt nó thanh thỏa, khác nào như cắn miếng giò ngập răng. Hết loe lại côn,
mốt đến rồi mốt đi, hết việc rồi hay sao mà lại hò nhau đi chống mốt. Ông
mặc quần ta rộng đũng để “thằng bé con của mình” đỡ nghề ngà, vất vả. Vì
đến như các nhà lãnh đạo mặt vuông tai tròn cũng chẳng dám nói mạnh cái
khoản này, thầy Tự ạ.
Đặc sắ cả là những nhận xét của ông về các đồng nghiệp. Khi tâm người
ta đã gột rửa trong sạch thì nhìn vật gì cũng rõ. Lý thuyết cổ xưa này hết
sức đúng. Ông là tấm gương không vương bụi, soi tỏ mọi gốc nguồn sự vật.
Tự thật kinh ngạc khi thấy ông rất coi thường Thuật, cả phần đức lẫn phần
