nông dân đúng nhất, chỉ có thợ mỏ mới đánh giá đúng những tác phẩm văn
chương viết về nghề thợ mỏ của mình. Lối nghĩ ấu trĩ mà lại độc đoán, hẹp
hòi ấy nay không còn mấy ai theo nữa. Nhân vật chính trong Đám cưới
không có giấy giá thú ai là những người làm nghề dạy học, nhưng giờ đây
ai cũng hiểu đấy chỉ là đề tài cụ thể, còn vấn đề mà cuốn tiểu thuyết của Ma
Văn Kháng nêu ra thì to lớn hơn, không chỉ nằm riêng trong một giới nào
cả.
Vậy là đến nay dư luận chưa hoàn toàn nhất trí về Đám cưới không có
giấy giá thú, ngoại trừ những ghi nhận về tâm huyết của tác giả khi sáng
tác. Và chẳng, có nhất trí mấy đi nữa, thì đi luận cũng hiểu rằng đó chỉ là
cách nghĩ của người hôm nay. Cuốn sách còn có cuộc sống lâu dài của nó.
Mai đây, người ta có thể nghĩ khác về nó. Không quyết đoán và không cần
lấy sự nhất trí sáng tạo, lại không hợm hĩnh nghĩ rằng lời khen chê của
mình là bản án chính xác còn mãi với thời gian - một dư luận như thế so với
trước kia, đã là tự đổi khác nhiều lắm. Nó là chặng đầu trên đường đi tới để
có một dư luận trưởng thành.
Tiền phong chủ nhậ số 3-1990
VỀ NGƯỜI TRÍ THỨC TRONG
“Đám cưới không có giấy giá thú”
LÊ THÀNH NGHỊ
Ma Văn Kháng là một trong những nhà văn gần đây được dư luận chú ý.
Anh viết khỏe, cứ một năm lại cho ra một cuốn sách mới, thường là những
vấn đề nóng bỏng được xã hội quan tâm. Tiểu thuyết Đám cưới không có
giấy giá thú nói về tình cảnh những người trí thức, trong nhà trường, một
lĩnh vực mà anh có điều kiện hiểu biết sâu sắc, một lĩnh vực chắc chắn liên
quan mật thiết đến con em trong mỗi gia đình chúng ta.
