cách kiểu chủ đạo nảy sinh từ các khả năng mới được tạo ra ở giai đoạn
này; con người ráp cả các khả năng đó lẫn các giới hạn mà anh ta gán cho
chúng vào tính cách mình. Từ trong các đám đông do truyền thống định
hướng xuất hiện nhiều người có khả năng di động, quyết ý là họ có thể trở
thành “dân du mục” và không còn phải là “dân canh tác” nữa; rồi công nghệ
mới và các vùng đất mới bên kia biển cho họ nguồn dự trữ trí tuệ, thể chất
cần cho cuộc đổi thay, cùng lúc làm cho người canh tác có thể chu cấp cho
nhiều người không canh tác nữa. Kể từ đó, ở các nước tăng dân số chuyển
tiếp, con người đã tước mất phẩm vật của trái đất và hậu duệ của nông dân
để xây đắp nền văn minh công nghiệp (với sinh suất giảm) ngày hôm nay.
Trong quá trình này con cháu của người nông dân phải học cách trở thành
gì đó chứ không phải là người canh tác.
Cũng ngày hôm nay, tại các nước chớm giảm dân số, con người đứng
trước ngưỡng cửa những triển vọng mới để là và trở thành người khác - dù
lịch sử cung cấp một hướng dẫn chưa sẵn sàng, hoặc có lẽ chỉ là một hướng
dẫn sai lạc. Họ không còn cần phải hạn chế lựa chọn của mình bằng sự
thích nghi kiểu con quay hồi chuyển, mà có thể đáp lại một biên độ các tín
hiệu rộng hơn nhiều so với bất kỳ biên độ nào đã được chủ quan hóa ở thời
thơ ấu. Tuy vậy, cùng với tiến bộ hơn nữa của công nghệ và sự chuyển đổi
các lĩnh vực từ sản xuất sang tiêu thụ, những triển vọng mới không xuất
hiện trong cùng hình thức di chuyển đầy kịch tính từ tầng lớp này sang tầng
lớp khác, gia nhập phe này hay phe khác - bóc lột hay bị bóc lột - trong nhà
máy và tại các rào chắn. Thực tế, những người, cụ thể là Cộng sản, cố cấu
trúc mọi thứ theo các hình ảnh quyền lực cũ hơn này, có lẽ đã trở thành lực
lượng phản động nhất và đe dọa nhất trong chính trị thế giới.
Ở một xã hội dư dật đã đạt tới giai đoạn chớm giảm dân số, đấu tranh
giai cấp biến tướng đi khi tầng lớp trung lưu bành trướng cho đến lúc nó có
thể chiếm hơn nửa dân số về mặt nghề nghiệp, với một tỷ lệ còn lớn hơn về
mặt thu nhập, sự nhàn rỗi và các giá trị. Những triển vọng mới này mở ra
cho cá nhân không phải để gia nhập một giai cấp mới mà là để thay đổi
phong cách sống và tính cách của con người bên trong tầng lớp trung lưu.
