đi. Họ “có” quyền lực lớn hơn so với những người khác, nhưng thường lúng
túng không biết làm sao triển khai quyền lực đó. Người ta không cần phải
học cùng trường, chia sẻ cùng những quyền lợi kinh tế như nhau hay tham
gia cùng câu lạc bộ như nhau (theo chúng tôi hiểu là Mills nói thế) thì mới
nhìn thấy thế giới theo cùng một cách cằn cỗi này. Chúng tôi tin rằng vẫn
còn các kho trí tưởng tượng dồi dào và ý thức trách nhiệm trong người Mỹ,
nhưng việc kích hoạt những cách nghĩ mới trong chính trị không thể tiếp
tục phụ thuộc vào sự thâu tóm quyền lãnh đạo của một nhóm không-chóp-
bu chưa được tổ chức với tư cách là cơ sở cho một phong trào chính trị; khi
sự sung túc tăng thêm, chính tình trạng bất ổn của nhóm đặc quyền đặc lợi,
chứ không phải của nhóm chịu thiệt thòi, mới là cái ngày càng trở nên quan
trọng.
Trong sự nhấn mạnh của mình và đương nhiên trong tâm trí độc giả,
Đám đông cô đơn hướng sự chú ý sang các vấn đề “tự do thoát khỏi” cái gì
hơn là các vấn đề “tự do được quyền” làm gì. Ở điểm này, tất nhiên, không
như những người tự do theo trường phái Manchester, chúng tôi xem nhà
nước như một đồng minh chứ không phải kẻ thù, dù là nhà nước bị các
nhóm phủ quyết làm cho suy yếu và bất lực. Nhưng chúng tôi tập trung chủ
yếu vào các vùng bên ngoài chính trị chính thức: các áp lực nhóm, các đòi
hỏi vòng quanh - đòi được quyền tham gia, đòi sự đồng ý, đòi sự tán thành
cả trong tâm khảm chứ không chỉ ở hành vi. Chúng tôi góp phần tạo ra nỗi
sợ ngấm ngầm dằng dai đối với tính tuân thủ - một nỗi sợ vốn thường nhầm
lẫn hành động hợp tác khi theo đuổi mục đích chung với sự mặc nhận đầy
lừa dối và các giá trị bắt chước theo một nhóm quy chiếu nào đó, hay các
giá trị được chấp nhận thoát khỏi nỗi sợ bị mang vẻ khác người, dù vấn đề
đó có quan trọng hay không hoặc liệu nó có bao hàm một vấn đề nguyên tắc
hay không.
Một mối bận tâm hoàn toàn khác trong cuốn sách, ấy là “tư nhân hóa”, ít
gây ảnh hưởng hơn nhiều, có lẽ vì độc giả của chúng tôi không bao gồm
những người bị hoàn cảnh biệt lập tách khỏi cộng đồng và các tư tưởng,
hoặc họ thuộc những nhóm thiểu số, hoặc họ là phụ nữ phụ thuộc, hoặc họ