lang thang khắp ngõ. Chúng cắn tai những người hấp hối đang
bơi trong vũng máu, xé nát cánh tay những phụ nữ bị ném lên mái
chùa, cắn cụt ngón chân của những người đàn ông bị phanh thây
trên từng thân cây. Chúng chạy vào các tòa nhà, kéo lụa là về làm
nùi ổ cho chúng rồi nằm đó hổn hển.
Chiến tranh là linh hồn của dòng sông. Chiến tranh là mất đi
tuổi ngây thơ. Những ngọn thác rì rầm tiếng ngựa hí và tiếng vùn
vụt của giáo mác. Bên bờ sông, đất đai màu mỡ làm người ta phải
đánh nhau để giành lấy chúng. Khi chiến trận chấm dứt, những
mô đất nổi cao ở góc phố, ở giữa đồng, hay dưới chân những cây
cối đang nở hoa um tùm. Đó là nơi nông dân thờ những anh hùng đã
trở thành huyền thoại. Họ dâng cúng cho linh hồn những anh hùng
đó, xin họ ban lại những cuộc hôn nhân hạnh phúc và phù hộ cho tai
qua nạn khỏi.
Bên bờ sông, những anh hùng sống mãi. Các triều đại đổi thay
làm tên tuổi của họ lừng danh hơn nữa. Hình ảnh của họ được sơn vẽ
hoặc khắc vào gỗ, chiến công của họ được ghi trong những cuốn
địa đồ. Họ xâm chiếm những buổi trà dư tửu hậu và nói chuyện qua
miệng lưỡi của những kẻ ngợi ca cuồng tín. Họ ám vào những người
diễn viên lưu động diễn lại những chiến công của họ trong góc phố
góc chợ.
Gió thổi qua bờ sông. Những đám mây biến thành cơn mưa vần
vũ. Những ngọn sóng đập nát vào bờ, nhấn chìm đồng ruộng rồi
rút ra để lại những ngôi làng bị tàn phá. Vô cảm với nỗi khốn khổ của
con người, dòng sông lại tiếp tục lên đường ra biển lớn. Cũng như
vòng luân chuyển vĩnh cửu này, con người sinh ra bên sông tiếp tục
xây dựng lại kinh thành bị tàn phá, cày cấy lại những ruộng lúa bị
ngập úng. Và cuộc đời lại nở hoa.
