Phục hưng ở Ý. Ảnh hưởng quan trọng của các nghệ sĩ làm việc ở phía bắc
rặng Alps đối với các đối tác ở phía nam nhắc chúng ta suy nghĩ lại quan
điểm cho rằng thời Phục hưng chỉ thuần túy là sự tái khám phá của Ý đối
với quá khứ cổ điển của nó. Dường như mối quan tâm đối với chủ nghĩa tự
nhiên và những hiệu ứng của ánh sáng và bóng mờ, đã làm bận tâm các
nghệ sĩ như là Leonardo, có được là qua sự tiếp nhận những kĩ thuật hội
họa của phương bắc hơn là nghệ thuật thời cổ đại. Đến thế kỉ 16, chất liệu
sơn dầu đã thực sự thay thế màu keo, bởi nó cống hiến những khả tính lớn
hơn rất nhiều cho các thử nghiệm nghệ thuật. Một số nghệ sĩ tiếp tục sử
dụng cả sơn dầu và màu keo trong cùng một tác phẩm, khai thác những đặc
tính dị biệt của mỗi loại kĩ thuật để có hiệu ứng tốt nhất. Sơn dầu vẫn là
chất liệu thống trị đối với các nghệ sĩ mãi tới khi có sự du nhập các loại sơn
acrylic trong thế kỉ 20.
Những mặt nền chủ yếu cho tranh sơn dầu là gỗ và vải, cả hai thứ đều
được dùng làm mặt phẳng vẽ. Một bức vẽ nét chuẩn bị, hoặc còn gọi là
phác thảo, được chuyển dời lên lớp nền, hoặc đôi khi các nghệ sĩ tạo đường
nét trực tiếp trên mặt phẳng vẽ bằng phấn đen hoặc phấn đỏ. Thiết kế sơ
khởi này phác họa những yếu tố chính của bố cục. Sau đó, một lớp nền
(imprimatura base) được tô lên toàn bộ bề mặt bức tranh, ảnh hưởng tới sắc
độ của tổng thể tùy theo màu được chọn. Chẳng hạn, một sắc độ trung tính
như màu xám lạt hoặc màu nâu có chức năng trung hòa về sắc độ và có thể
được sử dụng để tạo ra những bán sắc (half-tone), những bóng rợp
(shadow), hoặc những bối cảnh (background). Chúng ta có thể thấy điều
này trong tác phẩm của Vermeer là người đã sử dụng chủ yếu những lớp
nền xám lạt cho đến nâu lạt - hiển hiện trong tác phẩm Cô gái với bình sữa
(Hình 16). Ngược lại, Velázquez ưa thích những lớp màu xám lạt và màu
trắng pha xám hoặc phớt vàng (off-white); giúp tạo ra ánh sáng và không
gian lí thú của bức tranh Các thị nữ (Las Meninas) - (Hình 6).
Lớp nền imprimatura được nối tiếp bằng những màu căn bản, trên đó
chi tiết càng lúc càng tinh tế hơn được thêm vào. Quy trình sơn dầu khiến
có được sự hòa hợp màu sắc. Sơn dầu hoặc được trộn đều và vẽ mỏng đến
