cho lịch sử nghệ thuật. Phân tích của Winckelmann, hay như ông ưa gọi là
hệ thống về lịch sử, được bắt rễ vững chắc vào truyền thống ngôn từ - thiết
chế phê phán của ngôn ngữ được dịch chuyển sang nghệ thuật.
Winckelmann dựa vào những mô tả văn bản về các đối tượng để xác định
những tác phẩm cho bộ lịch sử bằng ngôn từ của ông. Điều quan trọng ở
đây là cả Winckelmann cũng như Vasari chẳng ai tiếp cận được với những
minh họa chuẩn xác, đầy đủ về những tác phẩm mà họ thảo luận - một điều
mà ngày nay chúng ta coi là đòi hỏi đương nhiên. Họ phải dựa vào những
tranh in và bản khắc có phẩm chất mơ hồ và có thể dẫn đến sai lầm. Điều
này là mặc nhiên trong phê bình của Gombrich về việc phân tích của Vasari
đối với bức tranh Trường học ở Athens. Nhưng sự thiếu vắng những tiêu
bản thị giác tốt còn có tầm quan trọng rộng hơn rất nhiều, bởi vì phải cho
đến những thập niên giữa thế kỉ 20, kĩ thuật nhiếp ảnh mới trở nên đủ tinh
tế cho phép khảo sát cặn kẽ về những đối tượng nghệ thuật ngoài việc khảo
sát tại chỗ (in situ). Rõ ràng là, việc sử dụng nhiếp ảnh mang theo nó một
tập hợp mới về các vấn đề, nhưng nó cũng khiến chúng ta suy nghĩ cẩn
trọng về mối tương quan giữa hệ thống ngôn từ và hệ thống thị giác của
việc khảo sát nghệ thuật, một điểm được triển khai thêm trong Chương 5.
Ý niệm về lịch sử văn hóa được phát triển bởi Winckelmann đã có
nhiều cộng hưởng trong việc viết lịch sử nghệ thuật ngang với lối tiếp cận
qua tiểu sử của Vasari. Chẳng hạn, sử gia người Thụy Sĩ Jacob Burckhardt
tiếp nhận một lối tiếp cận tương tự với Winckelmann trong tác phẩm gồm
hai tập Văn minh Ý thời Phục hưng (The Civilisation of Renaissance Italy),
xuất hiện lần đầu tiên bằng tiếng Đức năm 1860, và mau chóng được dịch
sang tiếng Anh. Burckhardt đặt nghệ thuật Phục hưng của Ý vững vàng
trong bối cảnh văn hóa để giải thích những phẩm chất ‘văn minh hóa’ và
‘công dân’ của nó. Cuốn Văn minh Ý thời Phục hưng đến nay vẫn còn là
một tác phẩm tiêu chuẩn và đóng góp nhiều cho việc làm sống lại mối quan
tâm đến thời kỳ này cũng như ủng hộ địa vị ưu thế tạo nên sự sống còn của
truyền thống cổ điển trong nghệ thuật phương Tây.
