nạn nhân hy sinh, và chúng ta thì được ‘cứu chuộc’, một thuật ngữ yêu
thích của Wagner cũng như các tín đồ Kitô giáo, mà Nietzsche ngay lập tức
phải hối tiếc vì đã sử dụng nó, mặc dù trong bối cảnh khác, nó phục vụ cho
mục đích của ông.
Tôi đã nhảy qua chương giữa của BT để chỉ ra Nietzsche cố thiết lập
một sự liên tục giữa bi kịch Hy Lạp và nhạc kịch Wagner như thế nào. Ông
nghĩ nhạc kịch Wagner bị ràng buộc để có ý nghĩa với chúng ta hơn là bi
kịch Hy Lạp, vì âm nhạc trong bi kịch Hy Lạp được trình diễn ngày xưa thì
nay đã mất, vì vậy chúng ta chỉ có thể phỏng đoán tác động của chúng từ
những giải thích về cách thức các khán giả ngày xưa phản ứng với chúng
như thế nào: họ bị đưa vào trạng thái Rausch (say sưa) điều mà bây giờ một
lần nữa chúng ta mới có được. Trạng thái này là không thể, ngoại trừ một
cộng đồng tâm trạng được cảm nhận bởi đám đông khán giả của môn bóng
đá đương đại. Nhưng chúng ta phải tập trung vào cách mà Rausch được tạo
ra, nếu không sẽ không có sự khác biệt về chất giữa một đám đông khán giả
của môn bóng đá và khán giả của một vở bi kịch. Từ lâu trước khi
Nietzsche bắt đầu cảm thấy, vì những lý do phức tạp, rằng không có sự
khác biệt đáng kể giữa khán giả nhạc kịch Wagner và khán giả của một ban
nhạc gồm những người thô thiển hơn nhiều. Nhưng ý nghĩ đó nằm trong
một tương lai đau đớn. Còn với hiện tại, ông đeo đuổi sự tái sinh của tinh
thần cộng đồng nhờ vào việc các thành viên của nó được hiệp nhất trong
một cơn xuất thần (ecstasy) chung. Đó là ‘vấn đề Đức nghiêm trọng mà
chúng ta đang phải đối phó’, ở giai đoạn này, Nietzsche cho rằng người
Đức là những người có sự nhạy cảm với những chân lý và giá trị tối hậu mà
các quốc gia khác đang cự tuyệt, một phần lớn nhờ vào di sản âm nhạc
phong phú của người Đức.
Giữa những phát biểu mở màn của ông về tính hai mặt của Apollo và
Dionysus và phép biện chứng được kéo vào một cách kì lạ, trong đó chúng
bồi bổ lẫn nhau ở các phần cuối của cuốn sách, chúng ta có phiên bản được
trình bày khái quát cao độ, nếu không nói là kỳ quặc của Nietzsche về các
đỉnh cao (Aeschylus và Sophocles) và suy đồi (Euripides) của bi kịch Hy
