vừa ghét hành hạ khổ sở. Vì Nietzsche không nghĩ rằng mối quan hệ giữa
bản năng và ý thức là đơn giản như ông nói ở đây. Điều ông chắc chắn là
yếu tố lạc quan trong phép biện chứng, nó vui mừng với mỗi kết
luận và chỉ có thể hít thở trong sự trong sáng mát mẻ và ý thức: cái
yếu tố lạc quan đó, một khi đã xâm chiếm bi kịch, sẽ dần dần tràn
ngập những vùng Dionysus của nó và buộc chính nó trở thành sự tự
hủy diệt - bước nhảy chết chóc của nó vào nhà hát trưởng giả. Chúng
ta chỉ cần xem xét những châm ngôn của Socrates: ‘Đức hạnh là hiểu
biết, tất cả tội lỗi phát sinh từ sự thiếu hiểu biết, người đức hạnh là
người hạnh phúc’. Cái chết của bi kịch nằm trong ba công thức lạc
quan cơ bản này.
(BT 14)
Đó là một bản cáo trạng rực rỡ, ngay cả khi nó chẳng dính dáng gì tới
Euripides. Vì có thể không phải ngẫu nhiên mà truyền thống vĩ đại của chủ
nghĩa duy lý trong triết học phương Tây đã đi cùng với sự đơn điệu đáng
kinh ngạc của chủ nghĩa lạc quan, cũng không phải ngẫu nhiên mà chúng ta
phải chờ cho đến khi Schopenhauer gặp một nhà triết học theo chủ nghĩa bi
quan, và đồng thời là người chống chủ nghĩa duy lý, tin vào tính ưu việt
của một Ý chí phi lý. Các truyền thống phương Tây thù nghịch với bi kịch,
nhờ vào sự hợp tác của chủ nghĩa Plato và Kitô giáo, và những bi kịch vĩ
đại của nó, trên tất cả là những bi kịch của Shakespeare và Racine, được
lấy ra hoặc từ một bối cảnh thần học hoặc từ mối quan hệ không mấy dễ
chịu với nó. Không phải là Nietzsche có thể ủng hộ Shakespeare như một
tác giả bi kịch đích thực, vì sự vắng mặt của âm nhạc. Điều này sẽ đặt ông
vào một tình huống khó xử mà ông đối phó bằng sự lẩn tránh gần như hoàn
toàn. Một đoạn ngắn về Shakespeare trong BT là sự cảm thụ sâu sắc về
Hamlet, như một người, sau khi nhìn vào vực thẳm Dionysus, nhận ra sự vô
ích của tất cả mọi hành động - anh ta không phải là một kẻ trù trừ mà là
