nhiều tác giả
Danh Nhân Đất Việt
Lý Nhân Tông
đặt nền móng xây nền giáo dục đại học Việt Nam
L
ý Nhân Tông là một vị vua nhân ái và có tài. Lúc lên ngôi tuy còn
nhỏ tuổi, nhưng được mẹ ỷ Lan là một phụ nữ giỏi trị nước và các đại thần
tài giỏi như Thái sư Lý Đạo Thành, Phụ quốc Thái úy Lý Thường Kiệt
cùng nhân dân hết lòng ủng hộ. Bởi vậy, dưới triều đại Lý Nhân Tông,
nước Đại Việt đã làm nên những chiến công lừng lẫy cả về nội trị lẫn ngoại
giao, và ngày càng trở nên hùng mạnh.
Lý Nhân Tông có nhiều chính sách nhằm chấn hưng đất nước.
Trong lĩnh vực chính trị, ngoài việc định quan chế, chia văn võ làm chín
phẩm từ trung ương đến các địa phương, Lý Nhân Tông là vị vua đầu tiên
ban hành lệ dân chủ với "Chiếu cầu lời nói thẳng" (tháng 4 Bính Thìn -
1076) nhằm huy động trí tuệ của mọi tầng lớp nhân dân đóng góp vào công
cuộc "trị quốc, bình thiên hạ". Và kể từ đấy, các triều đại đã kế thừa một kế
sách trị quốc an dân.
Về kinh tế, ông là người rất quan tâm đến công việc nhà nông. Việc bảo vệ
trâu bò, phương tiện sản xuất của cư dân nông nghiệp Đại Việt, lần đầu
được Lý Nhân Tông đưa vào luật pháp. Lý Nhân Tông đã hai lần xuống
chiếu ra lệnh cấm giết trộm trâu.
Lý Nhân Tông là người đầu tiên khởi xướng việc đắp đê phòng lũ, đã huy
động dân "đắp đê ở phường Cơ Xá" (nay là đoạn đê sông Hồng ở gần cầu
Long Biên, Hà Nội), năm 1108.
Trong việc bảo vệ thiên nhiên, môi trường sinh thái đối với cư dân làm
nông nghiệp, tháng giêng năm 1126, ông đã xuống chiếu "Cấm dân chúng
mùa xuân không được chặt cây" và việc bảo vệ môi trường thiên nhiên
thành pháp lệnh.
Nhưng điều lớn lao, đáng kể hơn cả của Lý Nhân Tông, của triều đại ông,
là sự mở đầu nghiệp thi cử và nền giáo dục cao cấp của nước nhà.
Tiếp tục sự nghiệp mong mỏi của vua cha, người đặt nền móng xây dựng
