Vattnadal, nhu vậy không đúng và cho thấy người dịch tưởng Riven- là lấy
từ river.) [Thung Đáy Khe]
Rushey. “Rush-isle [đảo cây cói]” (nguyên thủy là một “nền đất rắn”
giữa các đầm lầy ở Marish.) Yếu tố -ey, -y mang nghĩa “đảo nhỏ” = TĐ. ö,
ĐM. ø, BAC. ey rất thường gặp trong địa danh Anh. (Chữ tương đương
trong tiếng Đức là Aue, “đất bên sông, đồng cỏ bên sông”, cũng không phải
là không thích hợp trong trường hợp này.) [Đảo Cói]
Sam Ford. Giữ lại Sarn. Chữ này chỉ dịch một nửa (từ Sarn-athrad,
“khúc cạn đá”), cũng là một điều thường gặp trong địa danh. Từ Sarn tiếng
Elf còn xuất hiện trong Sarn Gebir. [Bến Sarn]
Scary. Tên không có nghĩa dùng ở Shire; nhưng vì nằm trong một vùng
nhiều hang và hốc đá (T3 Q6 C9), lại có một mỏ đá (có trên bản đồ Shire)
nên có thể coi là mang từ phương ngữ Anh scar, “vách đá”. Để nguyên, trừ
phi thay đổi cho hợp với chính tả NND. [Scary]
Shire. Một khu có tổ chức, có một “county-town [thị trấn thủ phủ của
hạt]” (ss Phi lộ, T1 tr11). (Với Shire nơi các Hobbit sống, thủ phủ này là
Michel Delving). Chữ này vẫn thông dụng trong tiếng Anh hiện đại, tức là
thuộc vào NNC trong truyện, nên dịch ý.
Shire, AC. scīr, có vẻ từ rất sớm đã thay thế từ German cổ có nghĩa
“district [quận]”, mà dạng xưa nhất là gawi tiếng Goth, nay còn lại trong
HL. gouw, Đ. Gau. (Trong tiếng Anh, vì bị nhược hóa thành gē (phát âm là
yē), từ này chỉ còn lại trong vài địa danh xưa mà nổi tiếng nhất là Surrey (từ
Suðer-ge), “quận phía Nam”.) Từ này sẽ là từ tương đương gần nhất, cả về
sắc thái cổ, cả về ý nghĩa chung so với Shire trong truyện. Bản Hà Lan dùng
Gouw; Gau trong tiếng Đức tôi thấy có vẻ phù hợp, trừ phi việc gần đây bị
dùng trong tái tổ chức vùng dưới chế độ Hitler đã bóp méo chữ vốn rất xưa
này. Trong các ngôn ngữ Scandinavia (không có từ cùng gốc), cần dùng một
từ khác (xưa càng tốt) mang nghĩa “district, province” v.v. Bản Thụy Điển
dùng Fylki (thấy rõ là mượn từ tiếng Bắc Âu Cổ, đặc biệt là NU. fylki,
“district, province”)- Thực tế tôi đang nghĩ đến từ sýsla trong tiếng Bấc Âu
