hiện bởi các quan hệ giữa chúng. Nghĩa là, chúng ta không phát minh các cấu
trúc toán học, chúng ta khám phá chúng, và chỉ phát minh phép biểu thị để mô
tả chúng.
Như vậy, đây là mấu chốt của lập luận của Tegmark. Nếu bạn tin vào một
thực tế ngoại tại độc lập với con người, thời bạn cũng phải tin vào cái mà
Tegmark gọi là giả thuyết về vũ trụ toán học: thực tế vật lý của chúng ta là một
cấu trúc toán học. Nói khác, tất cả chúng ta đều sống trong một đối tượng toán
học khổng lồ, một đối tượng phức tạp hơn một khối mười hai mặt, và có lẽ
cũng phức tạp hơn những đối tượng có tên gọi gây kinh sợ như Calabi-Yau
manifolds, tensor bundles và Hilbert spaces, thường hiện ra trong các lý thuyết
tiên tiến nhất hiện nay. Mọi sự vật trong thế giới của chúng ta, kể cả bạn, là
toán học thuần túy.
Nếu đúng như vậy, thời thuyết về Nhất thiết phải thuần túy trừu tượng và
toán học. Mặc dầu chưa biết thuyết đó có hình dạng như thế nào, vật lý học hạt
và vũ trụ học đạt đến một điểm tất cả những đo lường từ trước đến nay có thể
được giải thích, ít nhất trên nguyên tắc, với những phương trình sắp xếp vừa
vặn trên một vài trang giấy và liên hệ tới chỉ 32 hằng số không giải thích được.
Như thế, tuồng như có khả năng, thuyết về Nhất thiết chính xác thậm chí có thể
trở nên đơn giản, đủ để mô tả bằng một số phương trình sắp xếp vừa vặn trên
một áo thun.
Trước khi bàn về vấn đề liệu giả thuyết vũ trụ toán học đúng hay không,
tưởng nên hiểu vấn đề ấy có nghĩa là gì. Muốn hiểu điều đó, cần phân biệt giữa
hai phương thức quan sát thực tế vật lý ngoại tại. Một là tổng quan ngoại bộ
của một nhà vật lý học nghiên cứu cấu trúc toán học của nó, giống như một
con chim đang quan sát phong cảnh từ trên cao nhìn xuống. Hai là lối nhìn nội
bộ của một quan sát viên sống trong thế giới cấu trúc mô tả, giống như một con
ếch sống trong phong cảnh con chim quan sát.
Kết nối hai quan điểm trên là một vấn đề liên quan tới thời gian. Một cấu
trúc toán học, theo định nghĩa, là một thực thể trừu tượng bất biến tồn tại bên
ngoài không gian và thời gian. Nếu lịch sử vũ trụ của chúng ta là một bộ phim,
cấu trúc sẽ tương ứng chẳng phải với một khung đơn nhất mà với toàn bộ
DVD. Như thế, từ quan điểm con chim, các quỹ đạo của các đối tượng chuyển
