SƠNNAM
ĐẤT
GIA ĐỊNH
XƯA
Giới trung lưu người Việt (điền chủã, công chức
nhỏ, thương gia nhỏ, tiểu chủ...) thâu nhập bình quân
170 đồng ở Nam Kỳ (160 đồng ở Bắc Kỳ và 170 đồng
ở Campuchia).
Những thống kê trên khó có thể coi là chính xác
nhưng dù sao nó cũng cho ta một khái niệm về sự
phân hóa giai cấp, chênh lệch thu nhập trong xã hội
thời bấy giờ.
Lúc đó, trong khi người ngoại quốc (Âu, Ấn, Hoa...)
nắm hết mọi giềng mối thương mại, công nghiệp, tài
chính thì con đường làm giàu nhanh nhất vẫn là khẩn
đất làm điền chủ, nhờ vào thế lực của Pháp mà sống
an nhàn. Nhiều người Việt có học, làm quan cũng lo
tậu ruộng, lập vườn phòng khi tuổi già hưu trí về quê
dưỡng lão.
Nhưng như trên đã nói, khi cuộc sống lệ thuộc vào
tài chánh của người Hoa, thì điền chủ người Việt không
dễ tự do làm giàu như ý.
*
* *
Giới điền chủ, công chức người Việt - họ thường có
quan hệ với nhau - ở Miệt Vườn đã thấy vấn đề cần đặt
ra, họ không muốn vừa bị Pháp cai trị, lại thêm tư bản
Hoa, Ấn chèn ép.
Tuần báo Nông Cổ mín đàm ra đời, số 1 ngày
1-8-1901, nêu tôn chỉ là bàn về canh nông và thương
mãi, nhưng ngay trong số ra mắt, lại ghi thêm ngành