487
công, tư chức có trình độ trung học. Loại Tiểu thuyết
thứ bảy
một thời phổ biến trong giới trung lưu, thêm
Phổ thông bán nguyệt san.
Người Sài Gòn ít có ai (gần như không có) viết văn
được sĩ phu Bắc Hà mến mộ. Nói chung, lời lẽ quá nôm
na, sách in sai chính tả. Nhựt báo Sài Gòn thường mở
cuộc thi thơ, truyện ngắn, công bố vào dịp ra báo Xuân,
nhưng chất lượng không cao.
Đi tắm biển, thú vui mới lạ đối với dân ta nhanh
chóng thu hút giới trung lưu. Đọc báo Lục Tỉnh Tân
Văn
hồi phong trào Duy Tân, ta gặp những bài khuyến
khích đi tắm biển, nơi lý tưởng nhứt là Vũng Tàu, Long
Hải. Lần hồi giới thương gia, công tư chức mỗi năm
ít nhứt cũng được đi Vũng Tàu, sở phí tương đối nhẹ,
với xe đò. Tìm ra khu vực tịnh dưỡng ở vùng cao Đà
Lạt là thành tích điều tra nghiên cứu của bác sĩ Yersin.
Thị trấn Đà Lạt thích hợp với người Âu; khí hậu tương
đối lạnh, thuận lợi để trồng vài giống hoa vùng ôn đới,
thêm rau cải, chăn nuôi. Biệt thự nơi đây xây cất kiểu
vùng cao châu Âu, Thụy Sĩ. Trước kia, đi Đà Lạt quá
tốn kém, dùng xe lửa có móc bám đường rầy để khỏi
tuột khi leo dốc. Về sau, lộ xe mở ra, thu hút đa số
đồng bào từ Bắc Bộ, Trung Bộ, đến lập nghiệp, phát
triển ngành trồng tỉa bông hoa; rau cải, đặc biệt là bắp
cải. Du ngoạn ở ngoại thành ít tốn kém hơn, giới công
tư chức và thương gia Sài Gòn hẹn nhau “ăn nem Thủ
Đức, tắm suối Xuân Trường”, trong buổi đầu, dùng xe
có ngựa kéo. Vườn cây ăn trái ở Lái Thiêu hấp dẫn người
