trước chiến tranh, nói về mẹ nó, về thời nó còn bé, và đêm cuối cùng nó
khóc với tôi y như thời nó còn bé.
Ông Giáo sư đột ngột ngừng lại. Leo hiểu rằng ông ngừng vì mặt anh lúc
đó hiện rõ những nét ghê tởm và thương hại.
Rồi ông lại nói, nhưng giọng nói của ông lúc này điềm tĩnh hơn, hợp lý
hơn, có vẻ như ông muốn xin lỗi vì việc để lộ những đau đớn riêng tư của
mình là một việc bất lịch sự nhất đời. Ông nói thật chậm:
— Tôi đã kiểm điểm lại cả cuộc sống của cha con tôi để tìm ra con tôi
thay đổi vào lúc nào, và cái gì đã là nguyên nhân là cho nó thay đổi. Tôi
không sao tìm ra. Tôi không thấy gì hết. Tự dưng nó trở thành con quỷ.
Thật là kinh khủng khi nghĩ như thế. Ông gọi nó là quỷ, và đúng, nó đúng
là một con quỷ, nhưng tôi không thể biết con tôi từ người trở thành quỷ lúc
nào và vì sao nó lại thay đổi như thế. Leo, rồi đây con ông cũng có thể trở
thành quỷ như con tôi.
Ông Giáo sư mỉm cười để tỏ ý rằng lời ông vừa nói chỉ là một lời nói
chung, một giả thuyết, một lý luận, không phải chỉ là lời ám chỉ riêng Leo.
Và nụ cười trên bộ mặt rúm ró vì đau khổ, vành môi tái nhợt co quắp một
cách thể thảm đến nỗi Leo phải cúi mặt xuống ly cà phê.
Và nụ cười như lấy hết khí lực trong thân xác ông già chỉ còn để lại cho
ông già có giọng nói. Khi ông nói tiếp, giọng ông trở lại rung động nghẹn
ngào:
— Leo, tôi nói những chuyện đó với ông bởi vì ông là nạn nhân. Con tôi
và tôi, phải, cả tôi nữa, đã làm cho ông khổ sở. Tôi có thể nói gì được với
ông bây giờ? Đó là… như là một tai nạn, vâng, một tai nạn, như tôi lái xe
bất cẩn đụng phải ông vậy. Tôi không dám ngạo mạn, sự thật là như vậy.
Còn con tôi? Nó bị một bệnh dịch, như nó sống trong một vùng sình lầy rồi
bị nhiễm cái bệnh kinh khủng của vùng đó. Ông có hiểu không? Con tôi
phải chết vì cái bệnh nó mắc phải. Tôi biết như thế. Nhưng trước và sau tất
cả mọi sự, tôi vẫn tin rằng nó tốt.
Ông Giáo sư khóc nấc lên và gần như ông nói to mất bình tĩnh:
— Xin Chúa thương nó. Xin Chúa thương con tôi…
