113
THONAC – ĐẤT LẠ THÀNH QUEN VÀ MỘT BÍ ẨN VỀ VUA HÀM NGHI
bức tranh còn đang vẽ dở dang, những giá nhạc, những chiếc máy
ảnh làm nhân chứng cho một tinh thần ham học, thèm khát thông
hiểu, tri thức và sáng tạo, ông dấn thân cùng một lúc vào nhiều
con đường nghệ thuật mới mở ra trước mắt ông, đáp ứng phong
cách thưởng lãm nghệ thuật của ông một cách tự nhiên theo bản
năng, mà qua đó, như ông nói, “tôi hiểu ngôn ngữ dễ dàng hơn”.
Tính cách chủ yếu mà tôi nhận thấy nơi ông là một sự biệt
lập dành trọn cho sự vun bồi văn hóa trí thức và nghệ thuật. Thế
giới chung quanh ít hấp dẫn ông, các quan hệ xã hội thiếu duyên
dáng đối với ông, và sự tiếp xúc với đám đông ồn ào làm cho ông
xa lánh. Nên biết rằng, cũng vì người ta đã nói với tôi như thế, sự
xuất hiện của ông trên đường phố Alger gây ra một sự chú ý đặc
biệt của đám đông người hiếu kỳ và những lời bình phẩm của đám
trẻ con, điều này không làm cho tôi ngạc nhiên.
Ông chỉ chấp nhận, ông nói với tôi, một số rất ít lời mời, chỉ
những nơi ông quen biết chính xác và có thiện cảm với ông, ông
đã phải từ bỏ việc đi xe đạp, một điều làm cho ông thích thú, vì
những lý do tôi vừa viết.
Ông thích hàn huyên nghiêm chỉnh để làm giầu thêm cho kiến
thức của mình, và ông không thích những câu chuyện hiếu kỳ tầm
phào, những câu hỏi tò mò xoi mói khiếm nhã, những lời phát
biểu rỗng tuếch vô ích.
Ông là một nhân vật đòi hỏi người đối diện một sự đối xử tế
nhị, ông dễ phát giận nhanh chóng, rất ý thức về xuất thân của
mình và đòi hỏi mọi người phải tôn trọng địa vị xuất xứ đó...”
Mới đây trong một lá thư của một người thuộc gia đình bà
vương phi Marcelle Laloë gởi cho tôi, xin không nêu tên, ông
